پرورش بز و گوسفند، شغل پر درآمد
پرورش بز و گوسفند از قدیمیترین شغلهای مردم در کشور است و زیربنای اصلی اقتصادی کوچینشین را در کشور تشکیل میدهد. مالداری منبع خوب درآمد برای تمامی شهروندان و یکی از منابع عمده مواد غذایی، مواد سوخت، مواد خام صنایع دستی و منبع اشتغالافزایی در کشور میباشد.
بر اساس آمارهای ریاست احصاییه وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، سال گذشته به صورت مجموعی به تعداد بیشتر از ۲۳ میلیون گوسفند و بز در افغانستان نگهداری میشد. بر اساس همین آمارها، سال گذشته به صورت مجموعی ۵۵۱ هزار و ۳۱۳ تُن گوشت بز و گوسفند در کشور تولید و به مصرف رسیده است.
داکتر نجیبالله کارشناس بخش پرورش بز و گوسفند در ریاست مالداری وزارت زراعت میگوید «مالداری رکن اساسی زراعت در کشور است، پرورش بز و گوسفند بخش اساسی آن میباشد که به شکل گلهای در قریهجات و ولایات پرورش مییابد و مالداری بیشتر در بین قشر کوچی کشور رایج است.» به گفته وی، پرورش بز و گوسفند در جاهایی که زمین زراعتی کم و مناطق کوهستانی میباشد، بیشتر رایج است. او میگوید، ما نسلهای مختلف بز و گوسفند در کشور داریم، که در حال حاضر نُه نسل گوسفند مختلفالنوع و پنج نسل بز مختلفالنوع محلی در افغانستان وجود دارد که هر کدام از این نسلها دارای خواص منحصر به خودش میباشد و معمولاً به شکل چند منظوری یعنی تولید گوشت، شیر، پشم، موی، کشمیره و پوست نگهداری و پرورش مییابند. نجیبالله همچنان افزود پوست قرهقل که اهمیت جهانی دارد، گوسفند آن را بیشتر مالداران سمت شمال کشور پرورش میدهند. به گفتهی او، در بخش پرورش گوسفند قرهقل دو فارم داریم که در ولایتهای مزارشریف و همچنان ولایت جوزجان فعالیت دارند؛ اما در افغانستان بیشتر به شکل عنعنهای پرورش مییابد.
مالداری، در حال حاضر برای ۱.۱ میلیون از شهروندان فرصت شغلی ایجاد کرده است. داکتر نجیبالله گفت «بین بزها مهمترین نوع آن بز کرکی یاد میشود این نوع بز بیشتر در ولایتهای هرات، بادغیس، غور، هزارهجات، هلمند و همچنان در ولایت بدخشان پرورش مییابد. این نوع بزها پت تولید میکند و ارزش خوبی در بازار دارد. از نسل گوسفندان پشم سفید در ساخت تارهای با کیفیت، قالین، ریسمان و از پوست قرهقل هم در ساخت قرقلی، کرتی، جمپر، بوت وسایل تزیینی استفاده میشود که درآمد خوبی نیز برای مالداران کشور به وجود میآورد.»
در آمارهای ریاست احصاییه وزارت زراعت، آبیاری و مالداری آمده است که ۹۳۹ فارم گوسفندپروری و همچنان ۹۲۴ فارم بزپروری در سراسر کشور فعالیت میکند.