برنامههای ویژهی وزارت زراعت برای رشد مالداری در ۱۳۹۹
مسوولان ریاست عمومی خدمات مالداری و صحت حیوانی میگویند که در سال جاری ۲۰۰ میلیون افغانی بیشتر از سال قبل برای سکتور مالداری در پلان مالی سال آینده در نظر گرفته شده است.
شکرالله وزیری سرپرست ریاست خدمات مالداری میگوید: «سال قبل ۱۰۰ ملیون افغانی برای ریاست صحت حیوانی و خدمات مالداری اختصاص داده شده بود ولی؛ خوشبختانه امسال ۲۰۰ میلیون افغانی برای سه طرح منظور شده ریاست خدمات مالداری که از طرف شورای عالی اقتصادی منظور شده بود اختصاص داده شده که از لحاظ اهمیت طرح اول ما نشخوارکنندهگان کوچک است که تقریباً ۱۲۰ میلیون افغانی اختصاص داده شده و طرح دوم ما طرح ماهیپروری است که ۴۵ میلیون اختصاص داده شده و طرح سوم ما طرح لبنیات است که ۳۵ ملیون افغانی برایش اختصاص داده شده است که مبلغ ۱۰۰ میلیون افغانی دیگر آن در بخشهای انکشافی خارج از طرح در بخش خریداری خوراکه، تجهیزات، ادویه و سامانآلات به مصرف میرسد.»
که عمدهترین برنامههای ریاست عمومی صحت حیوانی و خدمات مالداری در سال مالی ۱۳۹۹ شامل فعالیتهای ذیل میباشد:
۱- اعمار ۳۰ ذخیرهی آب، آبگردان، بند محافظتی در چراگاهها برای حیوانات،
۲- احیای مجدد فارمهای گوسفند و بز در ولایتهای بلخ و بغلان،
۳- ایجاد شش مرکز القاح مصنوعی، در ولایت کابل دو- دو مرکز در کنر، و یک یک مرکز در ولایتهای هلمند، تخار و بدخشان،
۴- بلند بردن سطح آگاهی هزار نفر مالداران کوچی باشندهی ولایتهای ارزگان، فراه، نیمروز، بادغیس، غور، بامیان، دایکندی، سرپل، جوزجان، فاریاب، تخار بدخشان، کندز، بغلان، لغمان، سمنگان، کاپیسا، خوست، پروان، کنر و نورستان،
۵- اعمار و تجهیز مراکز جمعآوری و سردکنندهی شیر در پنج ولایت (کاپیسا، میدان وردک، لغمان، پکتیا و غزنی) و تجهیز لابراتوار تجزیه و تحلیل خوراکهی حیوانی در مرکز،
۶- ساختن ۱۵ ذخیره «سایلج» به ظرفیت پنج متریک تن همراه جنراتورهای آن و ترویج آن در ولایات لوگر، خوست، قندهار و پکتیکا.
۷- ایجاد بورد تخنیکی مالداری به سطح ملی و بورد لبنیات،
۸- بلند بردن ظرفیت ۵۰۰ نفر و حمایت تخنیکی در بخشهای ماهیپروری در ولایات ننگرهار، بلخ، پنجشیر، هرات، قندهار. همچنان راهاندازی برنامههای آموزشی در بخش لبنیات و اصلاح نسل در ولایات لغمان، میدانوردک، پکتیا، غزنی، کابل، کنر، هلمند، تخار، بدخشان و کاپیسا،
۹- ایجاد چهار فارم تکثیری و ترویجی ماهیپروری گرمآبی و سردآبی در ولایت پنجشیر، ننگرهار، بامیان و بلخ،
۱۰- بلند بردن سطح آگاهی مالداران کوچی و مقیم در ولایات ارزگان، فراه، نیمروز، بادغیس، غور، بامیان، دایکندی، سرپل، جوزجان، فاریاب، تخار بدخشان، کندز، بغلان، لغمان، سمنگان، کاپیسا، خوست، پروان، کنر و نورستان برای یکهزار نفر،
۱۱- اعمار احاطه چهار هزار و ۳۰۰ متر دیوار فارم بینیحصار جهت حفاظت از فارم، همچنان احیای ذخیره آب آشامیدنی حیوانات در فارم بینیحصار،
۱۲- دو نوع واکسین بروسلوز در ۲۵ ولایت که در نتیجه یک میلیون و ۶۸۷ هزار حیوان گوساله، بزغاله و بره عاری از بیماری بروسلوز خواهد شد،
۱۳- کمپاین اجرای مرحله اول و دوم برنامه کنترول کنه برای جلوگیری از انتشار بیماری تب کانگو (CCHF) در ۳۸۸ ولسوالی در سطح کشور،
۱۴- تطبیق واکسین طاعون حیوانات نشخوارکننده کوچک بز و گوسفند (PPR) بر سه میلیون و ۱۲۲هزار و ۲۱۰ بز و گوسفند، در ۳۸۸ ولسوالی سطح کشور،
۱۵- قرارداد تعهدات صحی وترنری با ۲۵ ولایت ۱۵۸ کلینیک حیوانی از طریق مسوولان مرکز و ولایات صحت حیوانی عقد قرارداد دستورهای صحی وترنری (راپوردهی و نمونهگیری امراض) به خاطر آگاهی از وضعیت شیوع بیماری ساری حیوانی و امراض مشترک انسان و حیوان، که به تعداد ۲۵ هزار ورق گزارش وضعیت امراض و یک هزار و ۸۰۰ سمپل را به لابراتوار تشخیص امراض حیوانی ارسال میکنند،
۱۶- تجهیز، تکمیل و ایجاد تقویت سیستم سِرتیفیکِت صحی وترنری به شکل الکترونیک در بندرهای رسمی و میدانهای هوایی کشور با مرکز ریاست صحت حیوانی ایجاد سیستم گزارشدهی الکترونیک به سطح پنج زون به طور آزمایشی و خریداری تجهیزات لابراتواری،
۱۷- در قسمت تستهای لابراتوارهای تشخیص امراض حیوانی و در تولید واکسینهای حیوانی افزایش رونما میشود که در نتیجه ۴۹ هزار سمپل آزمایش لابراتوارهای تشخیص امراض حیوانی مرکز و۲۴ ولایت گرفته میشود و نیز دو میلیون واکسین مختلف حیوانی تولید میگردد،
آقای وزیری میگوید: «ما در سال جاری بیشترین توجه خود را روی همین سه طرح نشخوارکنندهگان کوچک، ماهیپروری و طرح لبنیات داشتیم و پروژهها را هم طوری در نظر گرفتهایم که در هر ولایت یک - دو تا سه پروژه تطبیق میگردد و برای کوچیها هم برنامههایی را در نظر گرفتهایم.»
در همین حال مالداران در چندین سال پسین فعالیتهای وزارت زراعت در بخش مالداری را بسنده ندانسته، میگویند که امید است که در سال جاری بیشتر از سالهای قبل توجه برای مالداری صورت گیرد.
فضلاحمد یک تن از مالداران ولایت کابل میگوید که فارم گاوداری دارد و از طریق وزارت زراعت در بخش تطبیق واکسین همکاری صورت گرفته است اما بسنده نیست: «اگر وزارت زراعت در قسمت تهیه دواها و راهنماییهای وترنری برای ما همکاری بیشتر کند، بسیار خوب میشود چون در بازار دوای بیکیفیت و با قیمت بلند زیاد است که نتیجه خوب نمیدهد.»
حاجی عبدالغفور یک تن از مالداران قلعه ناظر ولایت کابل میگوید: «دولت باید وارادت شیرهای بیکیفیت و پودری را از خارج محدود کند که تولید محصولات لبنی افغانستان رشد کند، زمانی که از خارج محصولات لبنی بیکیفیت میآید به قیمت ارزان فروخته میشود و اگر ما هم محصولاتمان را به همان قیمت بفروشیم ضرر میکنیم.»
مختار محسنی رییس صحت حیوانی وزارت زراعت میگوید: «این پلان بر اساس نیازهای اساسی مالداران در سراسر کشور و نظر سنجی از آنها طرح گردیده که تا حد زیادی پاسخگوی نیازهای اساسی مالداران در بخشهای مختلف میباشد.»
از آنجایی که بیشترین محصولات لبنی و ماهی مورد نیاز افعانستان وارداتی میباشد، بناً در سال جاری بیشترین توجه وزارت زراعت هم در این بخشها مبذول گردیده است که این میتواند تا حد زیادی در رسیدن به خودکفایی کشور در بخش تولید محصولات حیوانی کمک کند.