از افزایش حاصلات تا بدیل کشت؛ فعالان زراعتی از مفادهای توزیع تخم‌های اصلاح‌شده می‌گویند
هم‌زمان با رسیدن فصل کشت گندم در کشور وزارت زراعت، آبیاری و مالداری روند توزیع ۱۴هزار متریک تُن تخم اصلاح‌شده گندم به دهقانان را در سراسر کشور آغاز کرد.
توزیع تخم اصلاح شده نویدی بود برای دهقانانی که با توزیع این تخم‌ها ۲۸۰ هزار دهقان در سراسر کشور به صورت مستقیم و ۱۴۰هزار دهقان دیگر به صورت غیرمستقیم مستفید می‌شوند بر علاوه با توزیع این تخم‌ها ۵۶ هزار هکتار زمین گندم کشت می‌شود و در نتیجه‌ی آن ۲۰ تا ۳۰ درصد در حاصلات افزایش به میان می‌‌آید.
در حال حاضر در اکثریت ولایات تخم اصلاح شده گندم توزیع و کشت شده است و در عده از ولایت توزیع آن جریان دارد، ۱۴ هزار متریک تُن تخم اصلاح‌شده گندم با هزینه ۶۸۹ میلیون افغانی از اتحادیه تولیدکننده‌گان تخم‌های اصلاح‌شده خریداری و برای دهقانان در موسم کشت توزیع شده است.
محمداکبر وزیری رییس غله‌جات و نباتات صنعتی در وزارت زراعت می‌گوید بیش از ۱۰۰ شرکت تولید تخم بذری در ۲۸ ولایت افغانستان فعالیت دارد و این تخم اصلاح شده را تولید می‌کنند، تیم تحقیقی ما پس از بررسی، نظارت و ترویج آن از مرحله کشت تا مرحله برداشت، بعد از طی مراحل تحقیقی به دهقانان با اطمینان کامل توزیع می‌شود یعنی از لحاظ کمیت، کیفیت و حاصل دهی کاملا استاندارد و با توافق محیطی انجام می‌شود و به دهقانان توزیع می‌گردد.
وی اضافه کرد «با توجه جدی رهبری وزارت زراعت، با حمایت از بانک جهانی و پروژه‌ی اضطراری زراعت و مصونیت غذایی «Eats» توزیع تخم‌های اصلاح‌شده را در سراسر کشور امسال در زمان مناسب آن یعنی ۱۲ عقرب که موسم کشت گندم بود آغاز و ۱۴ هزار متریک تن تخم اصلاح شده گندم را که ۹۵ درصد آن در اکثریت ولایت توزیع شده است تطبیق کردیم.»
وی خاطر نشان ساخت که دهقانان نژادها را در نظر گرفته، هم می‌تواند تخم‌های اصلاح شده را در بهار کشت کنند هم در خزان یعنی اختیاری است، وی از دهقانان خواست که نظریات مدیران ترویج را داشته باشند و از تخم‌های اصلاح شده با نژادها (ورایتی)های مختلف استفاده خوب و در موقع مناسب آن را آبیاری کنند.
زلمی الکو رییس زراعت ولایت هلمند در این باره می‌گوید «دست‌رسی دهقانان به تخم اصلاح شده گندم ضروری بوده نوعی حمایت و تشویق می‌شود برای دهقانان تا به جای کوکنار گندم را کشت کنند، در گذشته گندم به امراض مختلف مبتلا می‌شد، تخم توزیع شده که نو برای دهقانان توزیع می‌شود از لحاظ امراض و دانه نباتات هرزه پاک است و از اهمیت خاصی برای دهقانان برخوردار است به طور مستقیم در حاصلات و تولید گندم تاثیر مثبت دارد، دهقانان به تخم اصلاح شده گندم، کود کیمیایی، و وسایل تکنولوژی عصری ضرورت دارند.
شماری از دهقانان از توزیع تخم اصلاح شده گندم در فصل کشت خوش‌بین هستند، عبدالحکیم یک تن از دهقانان در ولایت کاپیسا می‌گوید «تخم اصلاح‌شده هم پاک است و نتیجه خوب می‌دهد، در گذشته تخم اصلاح‌شده نبود، زیاد تخم می‌پاشیدیم، پر از جودر و نباتات هرزه بود و حاصل هم کم‌تر، حالا تخم به اندازه می‌اندازیم و نتیجه خوب‌تر می‌گیریم.»
سیدحفیظ الله سیدی رییس زراعت ولایت قندهار می‌گوید «تخم اصلاح‌شده گندم خیلی مؤثر و ارزنده برای دهقانان است، در سال گذشته رطوبت زیاد شده بود دهقانان که تخم اصلاح شده کشت نکرده بودن مرض سرخی گندم مبتلا شد، اگر تخم محلی را با تخم اصلاح شده مقایسه کنیم تخم‌های اصلاح شده بسیار اثرگذار است و حاصلات را دو چند افزایش می‌دهد.»
وی علاوه کرد «امسال در موقع مناسب آن به دهقانان در فصل کشت تخم اصلاح شده رسید و دهقانان توانستند در زمان مناسب آن را کشت کنند، پروسه توزیع تخم اصلاح شده به طور شفاف به تمام دهقانان توزیع شد، پلان برای آینده این است که در پهلوی تخم اصلاح شده کود کیمیایی و وسایل کشت و کار برای دهقانان نیز توزیع شود و کشت از شکل عنعنه‌ای آن به شکل معیاری و مکانیزه شده بدل شود.
شماری از دهقانان از دست‌رسی نداشتن‌شان از تخم اصلاح‌شده در زمان مناسب آن شکایت دارند و داشتن لوازم و سیستم استاندارد زراعتی را معیار کار می‌دانند، آن‌ها می‌گویند که توزیع تخم‌های اصلاح شده در زمان مناسب، داشتن ابزار ماشینری، توزیع کودهای کیمیایی برای دهقانان و حمایت زراعت در راستای کاری معیارهایی‌اند جهت رسیدن به انکشاف زراعتی در کشور.
حدود یک ماه پیش وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، روند توزیع ۳۵۹ تُن تخم اصلاح‌شده‌‌ی گندم به کشاورزان ولایت کابل را برای کشت خزانی آغاز کرد. توزیع تخم‌های اصلاح‌شده به دهقان در سراسر کشور از چند روز به این‌سو در اکثر ولایت‌ها به پایان رسیده و در شمار اندک ولایت‌ها نیز جریان دارد و به زودی به پایان می‌رسد.
در سال جاری ۵.۱ میلیون متریک تُن گندم در سراسر کشور تولید شده و سالانه نیازمندی افغانستان در بخش گندم به ۶.۴ میلیون متریک تُن می‌رسد تلاش‌ها بر این است تا با توزیع تخم اصلاح‌شده گندم میزان حاصلات گندم افزایش پیدا کند.
