وطن جنت نشان دی ګلان په کې کرمه
با وجود بحران کرونا، اواسط بهار امسال، خبرهای افزایش میوههای زودرس نشر شد. اواسط بهار، بازارها پر از میوههای وطنی شد. اواخر بهار، عکسهایی از میوههای ام (یا به قولی انبه) بر درختان لغمان، چشمنوازی میکرد که نویدی از حاصلدهی این میوهی گرانبها در افغانستان است. شاید «ام»، مدت زیادی ببرد تا پخته شود، اما عکسهایی از میوهگیری این درختان در اواخر بهار امسال، در باغهای شماری از ولایتهای گرمسیر، نویدهای خوشی به همه میداد. سلسلهی خبرهای خوش از گوناگونی و افزایش میوههای افغانستان ادامه یافت؛ تا این که در این روزها، حاصلات خرمای وطنی، غوغا بر پا کرد.
در مورد خرما، خبرهای خوب زیادی از ولایتهای مختلف به گوش میرسد. از فراه تا ننگرهار و از لغمان تا هلمند و قندهار.
نخلستانهای خرما که طی سالهای اخیر در ولایتهای ننگرهار، هلمند و فراه توسط وزارت زراعت، آبیاری و مالداری ساخته شدهاند، کمکم به ثمر رسیدهاند.
در ننگرهار حاصلات خرمای وطن هر سال نسبت به سال دیگر در حال افزایش است و تولید آن امسال به حدود ۱۵۰ تن میرسد.
در فراه نیز خبر از به ثمر رسیدن نخلهای خرما است. نظر به توافق نخل خرما با اقلیم این ولایت و مساعد بودن آفتاب بیشتر برای پخته شدن حاصلات خرما، در چند سال اخیر باغهای تجارتی و کلکسیونهای خرما ساخته شده است. از این میان ۱۰۰ جریب زمین در فراه توسط یکی از مؤسسههای خارجی به نخلستان خرما بدل شده است. همچنان امسال نیز در فراه، کار ساخت ۲۷ جریب باغ تجارتی خرما را آغاز شده است.
از جانب دیگر در هلمند نیز نخلهای خرما در لشکرگاه مرکز ولایت و ولسوالیهای ناوه و نهرسراج، در نتیجهی القاح مصنوعی دوباره به ثمر نشسته است و امسال احتمال میرود بین پنج تا شش تُن حاصل بدهد. کار القاح، شاخهبُری و اصلاح این نخلستانها از دو سال پیش آغاز شده بود.
در عین حال، نزدیک به یک هفته پیش، کار ساخت ۲۵ جریب باغ تجارتی خرما نیز در ولایت هلمند آغاز شد.
یکی از برنامههای وزارت زراعت، پرورش و معرفی درختان خرما به باغداران و آموزشدهی به آنان است. در حال حاضر، پرورش نخلهای جدید خرما در ولایتهای هلمند، ننگرهار و فراه در حال گسترش است.
خرما در هوای گرم رشد میکند. ولایتهای هلمند، فراه، قندهار، لغمان و ننگرهار، برای پرورش خرما اقلیم مناسب دارند. پرورش میوههای جدید، از جمله خرما، میتواند به رشد اقتصاد دهقانان اثرگذاری فراوان داشته باشد.
وطنداران دهقان و باغداران، با اشتیاق فراوان و با استفاده از حمایتهای وزارت زراعت و مشورتهای کارمندان فنی این وزارت استفاده میکنند و این امکان، زمینه را برای پرورش میوههای جدید، از جمله میوههای مدیترانهای، در ولایتهای گرمسیر کشور فراهم کرده است.
وقتی به سختکوشی و علاقهمندی دهقانان و باغداران کشور و ثمربخشی این تلاشها نگاه میکنیم، و زمانی که در بازارها، میوههای گوناگون و نادر وطنی را، که دسترنج دهقانان و باغداران عزیز است، به مشاهده مینشینیم، به یاد همان ترانهی میهنی پشتو از استاد اولمیر میافتیم که میخوانَد: «وطن جنت نشان دی ګلان په کې کرمه.»