جرقههای امید
در جریان کمتر از دو هفتهی اخیر، ما شاهد بهرهبرداری از دو سردخانهی بزرگ و معیاری در دو شهر کلان افغانستان، کابل و هرات بودهایم. سردخانهی شرکت «زیارتجایی» که به حمایت مؤسسهی باغداری تجارتی و بازاریابی زراعتی «CHAMP/USAID» و توسط سکتور خصوصی ساخته شده و ظرفیت نگهداری ۵۰۰ تن تولید را دارد. در ساخت این سردخانه ۳۰۰ هزار دالر سرمایهگذاری شده است.
همچنان روز پنجشنبه سردخانهی شرکت «سفیدچهر» در کابل به بهرهبرداری سپرده شد. این سردخانه ظرفیت نگهداری دو هزار تن محصول زراعتی را دارد که همین اکنون یکهزار تن سیب در آن نگهداری میشود. در ساخت این سردخانه، حدود دو میلیون دالر سرمایهگذاری شده است.
وزیر زراعت در مراسم بهرهبرداری از سردخانه سفیرچهر در کابل و همایش بهرهبرداری از سردخانهی «زیارتجایی» از هر دو شرکت خصوصی سرمایهگذار و نیز مؤسسهی باغداری تجارتی و بازاریابی زراعتی «CHAMP» که شرکت زیارتجایی را همکاری کرده است، سپاسگزاری کرد و از دیگر سرمایهگذاران نیز خواست که در بخشهای گوناگون زراعت، سرمایهگذاری کنند، زیرا پایداری بیشتر دارد.
واقعیت امر این است که برای کشورهای تولیدکنندهی محصولات زراعتی مثل افغانستان، داشتن زیربناها برای نگهداری این تولیدات ارزشمند و نیاز اساسی توسعه است. سوگمندانه وزارت زراعت، امکانات کافی برای ساخت زیربناها در بخش سردخانه را نداشته است. با آن که وزارت زراعت، طرح و دیزاین و پیشبرنامههای ساخت هشت سردخانهی معیاری پنج هزار تنی را تکمیل و نهایی کرده، اما اگر در سال آینده نیز پیشنهاد بودجهی ساخت این سردخانهها شامل بودجه نگردد و برای عملیشدنش بودجهای مد نظر گرفته نشود، ساخته نخواهند شد.
با آن هم وزارت زراعت با امکانات دستداشتهاش، پی هم به دستگیری دهقانان پرداخته و آنان را در مراحل مختلف یاری رسانده است. از این میان، ساخت سه هزار و ۱۷ ذخیرهخانه یا سردخانههای صفرانرژی، در کشور برای دهقانان فعالاند. این ذخیرهخانهها در کل، ظرفیت نگهداری ۱۱۰ هزار و ۴۳۰ متریک تن محصول زراعتی را دارند که بیشتر پیاز و کچالو و انار را نگهداری میکنند. در ساخت مجموع این ذخیرهخانهها تا این دم، بیشتر از ۵۰ میلیون دالر هزینه شده است.
اما باید واقعیت امر را پذیرفت که این امکانات کوچک، برای تولیدات افغانستان کافی نیستند. به همین خاطر، نصیراحمد درانی وزیر زراعت، بارها از سکتور خصوصی خواسته بود و میخواهد که در توسعهی زراعت و معیاریسازی تولید، پروسس، نگهداری و صادرات آن، سهم بگیرند؛ زیرا به پایداری کاروبار خودشان و اقتصاد کشور، میانجامد. اگر این مأمول به دست نیاید، دولت افغانستان برای توسعهی زراعت و رشد اقتصادش، کار دشواری خواهد داشت.
با این همه، اما جرقههای اخیر در هرات و کابل در ساخت دو سردخانهی معیاری که به بهرهبرداری سپرده شدند، نشان میدهد که درهای توسعه به روی زراعت و رشد پایدار اقتصاد به روی کل افغانستان در حال باز شدن است. افغانستان با طی این مسیر، میتواند به مراحل بهتر رشد و توسعه زراعتی برسد و در نهایت دارای اقتصاد پایدار و خودکفا گردد.