ریاست مصونیت غذایی و ذخایر استراتژیک غله‌جات

مقدمه:

افغانستان از جمله کشورهایی است که از ناحیه کمبود مواد غذایی شدیداً آسیب‌پذیر و محاط به خشکه است. حتی در سال‌های که بارندگی به‌صورت کافی موجود باشد باز هم افغانستان تنها قادربه تولید حدود ۹۰% مواد غذایی برای ضرورت داخلی خود می‌باشد.  

در اکثر ممالک جهان نظربه شرایط سیاسی، جغرافیایی و اقتصادی از ۵ الی ۲۰ درصد مصارف سالانه غله‌جات ذخایر نفوس خود را دارند. به این منظور ریاست ذخایر استراتژیک غله‌جات به اساس پالیسی دولت ج.ا.ا و مصوبه شماره (۳۹) مورخ ۱۷/۱۰/۱۳۸۶ شورای محترم وزیران در چوکات وزارت زراعت، آبیاری و مالداری ایجاد گردید که افغانستان نیز ۱۰ درصد ذخایر استراتژیک مصارف سالانه نفوس به ظرفیت ۵۵۰ هزار تن گدام‌ها و سیلو‌ها و هم به مقدار ۵۵۰ هزار متریک تن در ذخایر خود غله‌جات داشته باشد.

• زمانی‌که کشور مواجه به خطرات ناشی از سیلاب، زلزله و خشک‌سالی گردد در نتیجه سطح گرسنگی بالا می‌رود و ذخایر به‌حیث اجندای ملی در می‌آید و هم‌چنان نیازمندی شدید به غذا در ساحاتی که کمبود غذایی در آن متصور باشد مداخله حکومت امرحتمی شمرده می‌شود.
• تاسیسات  ذخایر سکتور خصوصی در مجموع محدود می‌باشند در چنین مواقع ذخایر یا نگهداشت غله به‌حیث یک وسیله بسیار موثر پاسخگوی گرسنگی و ثابت نگهداشتن قیمت گندم در مارکیت به کار می‌رود.
•  با ایجاد ذخایر در مناطق مختلف کشور، دولت قادر خواهد بود تا غله مورد نیاز را از منابع داخلی و واردات ذخیره نماید تا در مواقع اضطرار برای مردم آسیب‌پذیر کشور به‌حیث منبع مساعدت از آن استفاده گردد.

معرفی ریاست ذخایر استراتژیک غله‌جات:

این ریاست در سال ۱۳۸۶ بنام ریاست عمومی مصونیت غذایی ایجاد شد و بعداً درسال ۱۳۸۹ بنام ریاست ذخایر استراتژیک غله‌جات فعالیت داشت و در سال ۱۳۹۱ دوباره بنام ریاست مصونیت غذایی و ذخایر استراتژیک مسما گردید.

قابل تذکر است که ریاست ذخایر عضو فعال دارالانشای اداره ملی آماده‌گی مبارزه با حوادث می‌باشد که در اجراات تخنیکی آن سهیم و فیصله‌های کمسیون عالی دولتی مبارزه باحوادث در مورد توزیع کمک‌هایی که به مردم آسیب‌پذیر صورت می‌گیرد، نیز عملی می‌نماید.

معرفی ریس

رئیس : محمدعمر"عمر" لسانس پوهنځی زراعت پوهنتون کابل در رشته اگرونومی

راستای کاری :

دارای سه آمریت ( آمریت ذخایر ، آمریت مصئونیت غذائی و آمریت حوادث اضطراری) و دو مدیریت عمومی (مدیریت عمومی تطبیق پروژه ها و مدیریت عمومی تصفیه  و تحلیل راپور سیلوها) میباشد .

1. اعمار و ترمیم سیلوها و گدام ها.
2. تسلیم گیری وتسلیم دهی غله جات  کمکی و خریداری شده .
3. حفظ و نگهداری غله جات به صورت تخنیکی .
4. جمع آوری ارقام حوادث اضطراری وارسال آن به  مقامات ذیصلاح.
5. طی مراحل پلان های مالی و تشکیلات سیلوها و تصفیه وتحلیل راپورهای آن.

سه دست آورد عمده:

1. در 12 ولایت به ظرفیت مجموعی 70 هزار تن به تعداد 17 باب گدام جدیدا اعمار گردیده و همچنان به  ظرفیت 23 هزار تن گدام در 5 ولایت به تعداد 23 باب گدام از طریق بودجه دولت و دونرها ترمیم گردیده است برعلاوه به ظرفیت 150 هزارتن سیلوها در 4 ولایت کشور قسما فعال گردیده که فعلا به ظرفیت مجموعی 256 هزار تن گدام ها و سیلوها موجود میباشد .
2. در حدود 600 هزار متریک تن گندم در طی چند سال اخیر به صورت تخنیکی نگهداری گردیده است .
3. گندم های فوق  الذکر به صورت درست تسلیم گیری و تسلیم دهی گردیده است .

   پلان‌های آینده :

1) اعمار و ایجاد گدام ها و سیلوها (6باب سیلو در 6 ولایت به ظرفیت 180 هزار تن  ، 15 باب گدام در 15 ولایت به ظرفیت 61 هزار تن و در 26 ولسوالی صعب العبور به تعداد 26 باب گدام به ظرفیت مجموعی 15 هزار متریک تن) .

2) با اعمار گدام ها و سیلوهای جدید فوق الذکر ظرفیت مجموعی سابقه و جدید به 550 هزار متریک تن خواهد رسید که 10% مصارف سالانه نفوس کشور در حالات غیرمترقه به مردم آسیب پذیر تکافو خواهد کرد.

3) به مقدار 550 هزار متریک تن غله جات در سیلوها و گدام های کشور به صورت تخنیکی نگهداری خواهد شد.

 اهداف ذخایر استراتژیک غله‌جات:

• پاسخ‌دهی فوری در حالات اضطرار به مردم آسیب‌پذیر .
• جلوگیری از صعود و نزول قیم مواد غذایی، یعنی مداخله در مارکیت.
• فراهم‌آوری آرد و نان برای ادارات دولتی در آینده.

مقاصد:

جلب توجه بیشتر دهقانان به کشت غله‌جات و کاهش از کشت مواد مخدر.

بهتر شدن سیستم نگهداری غله‌جات، پایین آوردن سطح ضایعات بعد از رفع حاصل.

جلوگیری از فروش جبری وسایل تولید.

جلوگیری از مهاجرت‌های اجباری.

اعتماد مردم به دولت در تامین مصونیت غذایی رول دارد.

دیدگاه:

داشتن یک اداره نیمه مستقل با سیلوها و گدام‌های معیاری و موجودیت غله‌جات ده درصد مصارف سالانه نفوس کشور در آن.

پلان‌های آینده:

ریاست ذخایر وزارت زراعت در پلان پنج ساله خویش اعمار و ایجاد گدام‌ها و سیلو‌ها را تا به ظرفیت ۵۵۰ هزار متریک تن که همین مقدار ۱۰% مصارف سالانه نفوس کشور را تشکیل می‌دهد ذخیره غله‌جات داشته باشد.

5. اعمار ۳۱  باب گدام در ۲۳ ولایت به ظرفیت مجموعی ۱۰۹۰۰۰ متریک تن
5. اعمار۶ باب سیلو در ۶ ولایت به ظرفیت مجموعی ۱۷۰ هزارتن
5. اعمار ملحقات سه گدام اعمار شده در سه ولایت.
5. ترمیم ۱۶باب گدام در هفت ولایت .
5. اعمار ۳۰ باب گدام به ظرفیت ۱۵ هزار متریک تن در ۲۶ولسوالی.
5. تجهیزات دفاتر و پلیټ‌فارم برای ۳۰ باب گدام.

جدول ظرفیت ذخایر موجود قابل استفاده

فشرده فعالیت‌ها و دست‌آورد‌های ریاست ذخایر استراتژیک غله‌جات از سال ۱۳۸۷ الی اکنون قرار ذیل می‌باشد:

الف ) اعمار و ترمیم گدام‌ها:

• اعمار۵ باب گدام ذخایر در ولایت بامیان، دایکندی، بادغیس، غور و بدخشان به ظرفیت ۲۵هزار متریک  تن از بودجه دولت در سال ۱۳۹۱-۱۳۹۲.
• اعمار  ۴باب گدام ذخیره غله‌جات در سیلوی مرکز به ظرفیت ۲۲هزار متریک تن از طرف پروگرام (WFP) در سال ۱۳۹۲.
• اعمار یک باب گدام به ظرفیت ۵ هزار متریک تن در ولایت کندز از طرف موسسه PRT در سال ۱۳۹۱.
• اعمار ۶ باب گدام به ظرفیت ۳ هزار متریک تن از طرف برنامه مبارزه علیه مواد مخدر در ولایت غزنی و به‌دسترس قرار دادن آن به ریاست زراعت ولایت غزنی.
• ترمیم دو باب گدام در ولایت لغمان از طرف موسسه FAO.
• ترمیم ۵ باب گدام به ظرفیت ۵ هزار تن در ولسوالی گرشک ولایت هلمند از طرف موسسه SPAD.
• ترمیم ۳ باب گدام در مرکز ولایت هلمند به ظرفیت ۳ هزار تن از طرف موسسه PRT.
• ترمیم ۱۰ باب گدام  به ظرفیت ۱۰ هزارتن  در فارم هده ولایت ننگرهار از بودجه دولت در سال ۱۳۹۵.
• ترمیم ۲ باب گدام در ولایت پکتیا به ظرفیت ۱۰۰۰ تن در سال ۱۳۹۵.
• ترمیم یک باب گدام در ولایت تخار به ظرفیت ۲ هزار تن از بودجه دولت در سال ۱۳۹۵.
• اعمار یک باب گدام به ظرفیت ۵هزارتن از بودجه دولت در ولایت سرپل در سال ۱۳۹۶.

ب ) کمک‌های مواد خوراکه کشورهای دوست که به این ریاست صورت گرفته است

• کمک مقدار ۲۴۵۱۹۲ متریک تن گندم از کشور هندوستان در دو مرحله درسال‌های ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۳.
• کمک مقدار ۴۱۰۰ تن گندم در سال ۱۳۸۷ و مقدار ۸۰۰۰ تن گندم در سال ۱۳۸۸ از طرف کشور چین.
• کمک مقدار ۱۸۹۴ متریک تن گندم در سال ۱۳۸۸ و مقدار ۴۸۹۷ متریک تن برنج در سال ۱۳۹۰ و مقدار ۱۲۶۶ متریک تن آرد، مقدار ۱۹۰ متریک تن مسکه و مقدار ۱۰۰۰ متریک تن شکر از کشور قزاقستان در سال ۱۳۹۲.
• کمک مقدار ۱۷۸۷۵ متریک تن آرد کشور فدراتیف روسیه در سال ۱۳۸۷
• کمک مقدار ۱۱۰هزارتن گندم خوراکه از کشور هندوستان در سال ۱۳۹۶ که تااکنون انتقالات آن ادامه دارد.

ج ) خریداری‌های گندم از داخل و خارج کشور:

• خریداری مقدار ۷۶۳۳۱ هزار متریک تن گندم از ۱۳ ولایت کشور درسال ۱۳۸۸.
• خریداری مقدار ۴۵۹۷۱ متریک تن گندم از پاکستان در سال ۱۳۸۸ از طریق وزارت تجارت.
• خریداری مقدار ۳۹۰۰۰ متریک تن گندم از کشور قزاقستان توسط تجار داخلی  در سال۱۳۸۷.
• مجموع مقدار خریده شده ۱۶۱۳۰۲  متریک تن گندم می‌شود.
• خریداری مقدار ۱۰۰ هزار تن گندم خوراکه از کشور ازبکستان در سال۱۳۹۶.

جدول توحیدی توزیع رایگان گندم و آرد:

فروش فروش گندم بالای موسسات و بازار آزاد:

دست آوردها:

در بخش پروژه‌های انکشافی در سال ۱۳۹۷-۱۳۹۸ :

• در سال ۱۳۹۷ تکمیل صد در صد کار اعمار یک باب گدام ۳۰۰۰ تن با دوباب اتاق اداری آن در ولایت پکتیا .
• درسال1397 (30%) پیشرفت کار اعمار یک باب گدام 3000تنه ذخایر استراتیژیک غله جات در ولایت پنجشیر ..
• کندن کاری جوی  وپرکاری پیشروی گدام 5000تنه در ریاست زراعت ولایت بلخ که 100%کار آن تکمیل شده
• درسال 1398تکیمل % 100کار پروژه اعمار یک باب گدام به ظرفیت (5000) تن با ملحقات آن که شامل (احاطه دیوار ،دوباب اتاق اداری معه یک باب تشناب وچاه سپتیک ،حفر یک حلقه چاه عمیق وساخت یک پلچک وجغل ریزی آن). در ولایت فاریاب .
• تهیه ونصب یک باب دروازه گدام ذخایر استراتیژیک در ریاست زراعت ولایت بلخ که کار آن100% تکمیل شده است .

بخش آمریت ذخایر  غله جات:

در بخش نگهداری گندم و نخود:

• انتقال باقیمانده مقدار 40 هزار متریک تن گندم کمکی کشور پاکستان که ازطریق بندر تورخم به ذخایرولایات (سیلوی مرکز   ، ،نورستان ، ،دایکندی ، خوست)تکمیل شده است .
• درسال 1397 مقدار (252506) متریک تن  گندم درذخایر 25 ولایت کشوربصورت درست مراقبت ونگهداری گردیده است.
• درسال 1397 مقدار(  1992) متریک تن نخود کمکی هند درذخایر6 ولایت  کشور(سیلوی مرکز ،سیلوی هرات ،سیلوی کندهار ،گدام غزنی ،گدام زابل وگدام نیمروز ) مراقبت ونگهداری گردیده است .
• درسال 1398 مقدار(65299) متریک تن درذخایر 16 ولایت کشورمراقبت ونگهداری گردیده است
• درسال 1398 مقدار( 1859 ) متریک تن نخود کمی هند درذخایر5 ولایت(سیلوی مرکز ،سیلوی هرات ،سیلوی کندهار ،گدام غزنی ،گدام زابل ) کشورمراقبت ونگهداری گردیده است .

دربخش توزیع گندم و نخود :

• درسال 1397به اساس احکام مقامات  ذیصلاح مقدار( 187207 ) متریک تن برای                   (  1872071) فامیل  در (28) ولایت کشور برای مردم متضرر ومستحیق توزیع گردیده است .
•  درسال 1398به  اساس احکام مقام ذیصلاح به مقدار( 46525 ) متریک تن برای                     (  465256) فامیل  در (20) ولایت کشور برای مردم متضرر ومستحیق توزیع گردیده است .
• درسال 1398به  اساس احکام مقام ذیصلاح به مقدار133 ) متریک تن نخود برای (  6651) فامیل  در (3) ولایت کشور برای مردم متضرر ومستحیق توزیع گردیده است .
• گندم موجود  الی تاریخ 23/9/ 1398مقدار (21631) متریک تن گندم درذخایر(10) ولایت کشورموجوداست وهمچنان مقدار(1859) متریک تن نخود درذخایر(5) ولایت کشورموجوداست.

در بخش تصفیه حسابات سال‌های 1397 و1398

• طی مراحل پلان های مالی  وتشکیل سالهای 1397 و 1398 تصدی های سیلوی بلخ وپلخمری جهت اخذ منظوری به وزارت محترم مالیه واقتصاد.
• اخذ منظوری تعینات سالهای 1397 و 1398 از مقامات ذیصلاح وارسال آن غرض اجراات به تصدی ها.
• طرح اساسنامه تصدی سیلو ها به شرکت دولتی چیزیکه مربوط تصدی سیلو ها میشد علاوه گردید و به وزارت محترم مالیه ارسال شده است.
• طی مراحل سجل های ترفیع واسناد  تقاعد کارمندان تصدی ها

در بخش اضطرار سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸

• جمع آوری ارقام تلفات وخسارات زراعتی از قبیل زمین های زراعتی،درختان مثمر و غیرمثمر ، تلفات مواشی و غیره حوادث طبیعی از ولایات کشور.
• اشتراک دوامدار در جلسات اداره محترم ملی آماده گی مبارزه باحوادث، وغیره نهاد ها و موسسات همکار در حالت اضطرارومعرفی یک نفر نماینده این امریت در جلسه مرکزسوق واداره عملیات اضطرار که هفته دوباردردفترمحترم وزیردولت دراموررسیده گی به حوادث صورت میگیرد.

در بخش مصئونیت غذایی سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸

• وزارت زراعت که بازیګر اصلی تطبیق Food Security and Nutrition(FSN) Strategy است امریت مصؤنیت غذایی عضو فعال این ستراتیژی ملی است و شرکت فعال در تمام جلسات و پلانهای اجرائیوی داشته است.
• اشتراک در ورکشاپ IPC به ارتباط دریافت حالت فعلی وکتگوری مصئونیت غذائی تجزیه وتحلیل از 24 ولایت.
• جمع اوری معلو مات در مورد قیم مواد اولیه  غذائی از تمام ولایات کشور  از طریق ریاست احصائیه و مارکیتینگ .
• اخذ راپور مقدار بارندگی در سطح ولایات کشورازریاست احصائیه ومارکیتینگ.

پلان  کاری وعملیاتی سال ۱۳۹۹

• تکیمل نمودن  20%کار باقیمانده گدام 5000تنه  ذخایر استراتیژیک غله جات  در ولایت پکتیکا .
• تکمیل 70% کار باقیمانده گدام 3000تنه ذخایر غله جات  در ولایت پنجشیر .
• اعمار یک باب گدام جدید غله جات  به ظرفییت 5هزار تن  با ملحقات آن در ولایت فراه .
• خریداری مقدار 10هزار متریک تن گندم مازاد دهاقین کشور .
• نگهداری مقدار100هزار متریک تن گندم موجود وگندم کمک شده هند درسیلوی های( بلخ ،پلخمری ،کابل ،هرات وگدامهای کندهار
• انتقال وذخیره مقدار 75هزارمتریک تن گندم مساعدت  کشور هندوستان به ذخایر سیلوهای مرکز،پلخمری ،هرات وکندهارونگهداری ان  .
• توزیع گندم و نخود به اسا س احکام مقامات ذیصلاح.

پلان سال ۱۴۰۰ و دست‌اوردهای سال ۱۳۹۹ ریاست ذخایر