فصل برداشت پیاز آغاز شد
هفتهنامهی دهقان | محمد تمیم صدیقی
افغانستان دارای اقلیم مناسب جهت رشد و پرورش پیاز است. پیاز در ساحات هموار و مرتفع كشت میشود و برای نشو و نموی خود به درجه حرارت مناسب، رطوبت نسبی و خاك حاصلخیز ضرورت دارد.
فصل برداشت پیاز امسال در اکثر ولایتهای کشور آغاز شده، اما آمار دقیقی از میزان برداشت این محصول تاکنون در دست نیست. سال گذشته اما براساس آمار ریاست احصاییه و معلومات وزارت زراعت، آبیاری و مالداری نزدیک به ۳۱۱ هزار متریکتن پیاز در سراسر کشور تولید شد. براساس این ارقام، سال گذشته ساحه تحت کشت پیاز در سراسر کشور نزدیک به ۱۷ هزار هکتار زمین میرسید.
پیاز در ۳۴ ولایت کشور حاصل و رشد مناسب دارد. در ردهبندی ریاست احصاییه و معلومات وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، ننگرهار با برداشت ۳۴ هزار متریکتُن حاصل، عمدهترین تولیدهکننده پیاز در کشور است. پس از آن فراه با برداشت ۲۷ هزار متریکتن حاصل جایگاه دوم، بلخ با برداشت ۲۶ هزار و ۴۴۰ متریکتن حاصل جایگاه سوم، هلمند با برداشت ۲۴ هزار و ۷۲۰ متریکتن جایگاه چهارم و تخار با برداشت ۱۹ هزار متریکتن حاصل جایگاه پنجم عمدهترین تولیدکنندهگان پیاز در سطح کشور را به خود اختصاص دادهاند.
آب و هوای مناسب، بارندهگیهای بهموقع و حمایت وزارت زراعت از زمینداران، از دلایل عمده پیشتازی این ولایتها در تولید پیاز در کشور است.
بدخشان، پروان، ارزگان، کابل، هرات، فاریاب، بغلان، زابل، لغمان، بادغیس، سمنگان، جوزجان، سرپل، دایکندی، بامیان و غور از جمله ولایتهاییاند که بستر مناسب برای کشت و تولید پیاز به شمار میآیند.
درباره پیاز
پیاز از قدیمیترین سبزیها در دنیاست که خاستگاه اصلی آن ایران و افغانستان ذکر شده است. پیاز به خانواده آلیاسه (Alliaceae) متعلق بوده و گیاهی است دوساله با رشد بوتهای ضعیف، برگهای استوانهایشکل میانخالی که در سال اول با توجه به طول روز مورد نیاز خود تشکیل سوخ (Bulb) داده و در سال دوم با کشت سوخها و پس از ظهور ساقه گلدهنده و چترها تولید تخم میکند. مهمترین فاکتورهای محیطی مؤثر در تشکیل سوخ، درجه حرارت و طول روز است و بر این اساس ارقام پیاز به سه گروه شامل ارقام روز بلند، روز متوسط و روز کوتاه تقسیمبندی میشود. اهمیت این موضوع در تعیین زمان مناسب کاشت است.
پیاز در طول زمان نهتنها به همراه همیشهگی آشپزی تبدیل شده، بلکه خاصیتهای درمانی آن نیز مورد توجه قرار گرفته است.
پياز داراي تركيبات گوگردي، قند، كلسيم، املاح سوديم و پوتاشیم، سيليس، آهن، فسفر و ویتامينهای A ،B و C ميباشد.
پياز خام فعاليت معده را افزایش میدهد و در نتيجه ترشح اسيد كلريدريك را تشديد میكند. بنابراين، كساني كه ناراحتي معده دارند، ممكن است سوزش و درد در معده خود حس كنند. اينگونه اشخاص بايد پياز پخته مصرف كنند كه ترشحات دستگاه هاضمه را منظم كرده، اشتها را زياد و دلدرد و نفخ معده را درمان میكند.