روزهای شیرین؛ فصل برداشت خربوزه
هفته‌نامه‌ی دهقان | نعیم رضایی
دهقانان و فروشنده‌گان خربوزه از حاصلات و بازار فروش این محصول در سال جاری رضایت دارند. آنان می‌گویند که امسال خربوزه را آفت نزده و به همین دلیل با کیفیت عالی به بازار عرضه می‌شود و مشتریان زیاد و قیمت بالایی دارد.
براساس آمارها، بیش از ۸۰ درصد مردم افغانستان مصروف زراعت و مالداری هستند. در دو دهه اخیر، وزارت زراعت برای حمایت دهقانان و رشد زراعت در سراسر افغانستان، برنامه‌های مؤثری را طرح و تطبیق کرده است. این وزارت ورایتی‌های مختلف محصولات زراعتی را ترویج کرده که باعث افزایش حاصلات شده است.
در فصل تابستان، دهقانان و باغداران کشور میوه‌های مختلف را برداشت و به بازار عرضه می‌کنند. بازار پر می‌شود از میوه‌های باکیفیت و ارگانیک وطن. در این میان خربوزه یکی از میوه‌های شیرین و مقوی فصل تابستان است.
محمدنذیر، یک تن از دهقانانی است که خربوزه می‌کارد. او می‌گوید: «امسال من چهار جریب را خربوزه کشت کرده‌ام. کیفیت خربوزه امسال عالی است و خرابی و کرم‌خورده‌گی ندارد.»
محمدامان، یک تن دیگر از دهقانان، می‌گوید که او در حدود ۱۳ جریب زمین را خربوزه کشت کرده است. او که از قیمت‌ها در سال جاری راضی است، می‌گوید سال قبل نیز فروشات خوب بود و به همین دلیل امسال خربوزه بیشتر کشت کردم تا حاصل زیادتر بگیرم.
محمدامان در مورد فروش خربوزه و تربوز می‌گوید: «ما خربوزه و تربوز را موتروار می‌فروشیم. هر موتر نوع مازدا را ۱۸ الی ۲۰ هزار افغانی به فروش می‌رسانیم. ارزش آن بد نیست، معمولی است.»
حاجی عبدالرحیم، یکی از دکان‌داران که تربوز هم می‌فروشد، می‌گوید که امسال کیفیت تربوز و خربوزه عالی است و کمتر آفت دیده است. به گفته‌ی او، دهقانان امسال از فروشات‌شان رضایت دارند. او می‌افزاید که هفت یا هشت سال پیش وقتی دهقانان تربوز و خربوزه را به بازار می‌آوردند، حتا کرایه موترشان هم نمی‌شد، اما امسال دهقانان رضایت دارند.
متخصصان صحت می‌گویند که خربوزه یک میوه آبدار و دارای کالری پایین است. این میوه به دلیل داشتن فیبر بالا، باعث کاهش وزن و لاغری می‌شود. هم‌چنان به دلیل داشتن ویتامینA، برای بهبود بینایی چشم مفید است. از همه مهم‌تر این‌که خربوزه با داشتن ویتامینC، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، در افزایش شیر مادر و زیبایی جنین مؤثر است و با سرطان مقابله می‌کند. به باور محققان، خربوزه پوتاشیم نیز دارد. این میوه به دلیل آبدار بودن، ادرار‌آور است که با مصرف آن می‌توان کلیه‌ها را شست‌وشو داد و سموم بدن را دفع کرد. خربوزه دارای ویتامین B نیز است؛ این ویتامین برای تقویت مو‌‍‌ها لازم است. برای جلوگیری از ریزش مو، بدن نیاز به ویتامین A نیز دارد که با خوردن خربوزه می‌توان آن را هم تأمین کرد.
هرچند حاصلات خربوزه امسال تا حال به‌صورت کامل جمع‌آوری نشده، اما مسوولان ریاست زراعت در ولایات پیش‌بینی می‌کنند که حاصلات خربوزه امسال افزایش خواهد داشت. آن‌ها دلیل افزایش این محصولات را حفر چاه‌های عمیق و آبیاری به‌شکل سولری عنوان می‌کنند.
طبق آمارهای ریاست احصائیه وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، در سال ۱۳۹۹ به مساحت ۵۸ هزار و ۹۴۲ هکتار زمین در کشور خربوزه کشت شده بود که ۷۹۳ هزار و ۲۹۶ تن خربوزه توسط دهقانان برداشت شد. براساس آمارهای این ریاست، در این سال بیشترین خربوزه را دهقانان در ولایت‌های بادغیس، نیمروز و جوزجان برداشت کردند.
همین آمارها می‌رساند که دهقانان ولایت بادغیس سال قبل ۹ هزار و ۹۸۸ هکتار زمین را خربوزه کشت کرده بودند که از این مقدار زمین ۱۴۹ هزار و ۸۲۰ متریک‌تُن خربوزه برداشت کردند. در ولایت نیمروز به مساحت ۱۰ هزار و ۲۳۷ هکتار زمین زیر کشت خربوزه بود که به‌گونه مجموعی ۱۳۳ هزار متریک‌تن خربوزه برداشت شد. ولایت جوزجان با تولید ۷۲ متریک‌تُن، سومین تولیدکننده بزرگ خربوزه در کشور است.
