پروژه سکتوری حوزه دریایی پنج آمو( PARBSP )

وزارت زراعت، آبیاری و مالداری (MAIL)

پروژه سکتوری حوزه دریایی پنج آمو(PARBSP)

تمویل کننده:         بانک انکشاف آسیایی (ADB) و اتحادیه اروپایی (EU)

مدت زمان:            2023-2016

بودجه:                  بودیجه مجموعی این پروژه 76 ملیون دالر امریکایی بوده که سهم وزارت زراعت 22.4 میلیون دالر امریکایی میباشد.

هدف نهایی پروژه:

 از بین بردن فقر و بلند بردن حاصلات زراعتی که میتوان از این طریق عواید مالی مردم محل را ازدیاد بخشید

مقدمه:

تفاهمنامه پروژه حوزه دریایی پنج آمو بین دولت جمهوری اسلامی افغانستان و بانک انکشاف آسیایی در سال ۲۰۱۶ میلادی به امضا رسید که بودیجه مجموعی این پروژه ۷۶ میلیون دالر امریکایی بوده و سهم مصرف وزارت زراعت آبیاری و مالداری حدود ۲۲.۴ ملیون دالر امریکایی میباشد.

این پروژه بتاریخ ۳۰ نومبر ۲۰۱۶ میلادی به فعالیت خود آغاز نموده و بتاریخ ۳۱ می ۲۰۲۳ به اتمام خواهد رسید.

معرفی پروژه پنج آمو:

پروژه حوزه دریایی پنج آمو یکی از پروژه های آبیاری و تنظیم منابع طبیعی بوده که به اساس استراتیژی ملی اداره منابع طبیعی که در سال ۲۰۱۷ الی ۲۰۲۱ تهیه و دیزاین گردیده است، فعالیت دارد.

این پروژه توسط بانک انکشاف آسیایی و جامعه اروپایی تمویل گردیده و توسط وزارت زراعت آبیاری و مالداری تطبیق میگردد.

مصارف پرداخت این پروژه جهت اعمار و ترمیم زیرساختهای آبیاری، منابع طبیعی، واحداث انجمن های آبیاری و ارتقای ظرفیت این انجمن ها در پنج ولایت افغانستان (بدخشان، تخار، کندز، بغلان و بامیان) که شامل حوزه آمو بوده، دیزاین و به فعالیت آغاز نموده است.

تطبیق این پروژه میتواند در خصوص ازبین بردن فقر کمک نموده و نیز توسط بلند رفتن حاصلات زراعتی عواید مالی هر باشنده این ولایات و مستفیدین که در ساحه تحت پوشش این پروژه زندگی مینمایند، افزایش خواهد یافت.

مستفیدین مستقیم این پروژه ۵۵۰۰۰  خانواده دهاقین بوده که در مجموع ۴۰۰۰۰۰ افراد شمرده شده است ونیز طبقه اناث و مالداران میتوانند محل دسترسی مناسب به آب در این کانال ها را برای امور منزل ومواشی خویش داشته باشند.

کارهای ابتدایی ، استخدام کارمندان، ایجاد دفاتر ساحوی و کار های عملی سروی و دیزاین این کانالها توسط کارمندان این پروژه قبلا تکمیل گردیده است. پروژه پنج آمو در پنج ولایت افغانستان (تخار، کندز، بدخشان، بغلان و بامیان) فعالیت های خویش را انجام میدهد. پروژه مذکور به شکل مجموعی 19 آبریزه، سه صدو شصت وسه کانال فرعی که از بیست ویک کانال عمومی سرچشمه میگیرد در ولایت های متذکره اعمار و بازسازی مینماید. پروژه پنج آمو همچنان در نظر دارد تا 106 انجمن آبیاری را ایجاد نموده و نیز حدود 6300 دهقان را در بخش های مختلف آموزش داده و همچنان در اوایل سال 2019 میلادی دو کانال عمومی دیگر و کارهای ساختمانی آن به وزارت زراعت به شکل امتحانی داده شده که کارهای سروی و دیزین آن نیز تکمیل گردیده اند.

اهداف پروژه

این پروژه دربرگیرنده اهداف در بخش آبیاری، منابع طبیعی و ارتقای ظرفیت انجمن های آبیاری  بوده که قرار ذیل میباشد:

اعمار و ترمیم شبکه های درجه دوم و سوم در بیست و یک کانال عمومی.

تطبیق پنج قرارداد اجتماعی جهت تنظیم واداره آب در مزرعه .

تآسیس وارتقای ظرفیت  107 انجمن آبیاری جهت تنظیم و مدیریت کانال های فوق در آینده.

احداث 21 قطعه نمایشی و ارتقای ظرفیت ۶۳۰۰ نفر دهقان پیرامون مدیریت آب در مزرعه (کشت، تهیه زمین زراعتی و تنظیم آب بهتر....)

تهیه نمودن کتاب رهنمای کامل در رابطه به تخنیکهای اداره منابع طبیعی، مراقبت و عملیات شبکه آبیاری به این انجمن ها.

فراهم نمودن کورسهای آموزشی برای ۴۰ نفر کارمندان ریاست های زراعت ولایات متذکره تا بتوانند توسط آنها افراد ذیدخل جامعه نیزآموزش بگیرند.

شناسایی ، اعمار ومحافظت 21 آبریزه (Watershed)

تآسیس 21 انجمن اداره جنگلات در آبریزه های ذکر شده.

در نتیجه تطبیق بیست و یک پلان اداره منابع طبیعی باید حدود ۱۰۵۰۰ هکتار زمین از تخریب سیلاب ها محافظت گردد.

عملی نمودن یک پروژه ایکو سیستم امتحانی.

معرفی مختصر رییس پروژه پنج آمو (PARBSP)

داکتر محمد اکبر شیرزاد رئیس پروژه پنج آمو میباشد. موصوف در بخش پروژه های زیربنایی و عایداتی شانزده سال تجربه دارد. وی از دانشکده وترنری پوهنتون کابل مدرک لسانس خویش را بدست آورده است.

راستای کاری:

• اعمار ۳۴۷ باب شبکه آبیاری بالای بیست ویک کانال عمومی
• تاسیس ۳۸۸ باب انجمن آبیاری (Irrigation Association) و ارتقای ظرفیت آنها
• احداث ۲۶ قطعه نمایشی
• بازسازی دو کانال عمومی
• احداث ۲۱ قطعه نمایشی و نیز آموزش ۶۳۰۰ تن دهقان در بخش های آماده ساختن زمین، طریقه های جدید کشت و در بخش مدیریت منابع آب.
• آماده کردن یک کتاب رهنما (CBNRM Technical manual)در مورد مدیریت و محافظت منابع طبیعی.
• برنامه های آموزشی پیرامون مدیریت و محافظت منابع طبیعی برای کارمندان ریاست ها و کارمندان اداره های مربوط.
• انتخاب، ساخت و محافظت ۲۶ باب آبریزه.

• تاسیس انجمن های مدیریت جنگلات (Forest Management Associations)  تا از آبریزه های ساخته شده محافظت نمایند.
• در بخش منابع طبیعی حدود ۱۰۵۰۰ هکتار زمین از خطر سیلاب ها محافظت خواهد شد.
• برعلاوه ای این فعالیت ها، یک پروژه در بخش محافظت ایکو سیستم دیزاین و تطبیق خواهد شد.

دست آوردها:

• ۱۲۰ باب کانال های درجه دوم و سوم آبیاری در ولایت های تخار، کندز  و بدخشان اعمار گردیده اند.
• احداث ۱۶ باب قطعه نمایشی.
• برای ۶۰۰۰ تن دهقان راه کارهای عصری کشت و تخنیک های جدید مدیریت منابع آب آموزش داده شده است.
• ۱۸ باب آبریزه که مساحت مجموعی آن ۵۲۹۸ هکتار زمین میشود، انتخاب و ساخته شده است.
• ایجاد ۱۰۷ باب انجمن آبیاری (Irrigation Associations) که از این جمله ۹۹ باب آن ثبت گردیده اند.

فعالیت های اساسی پروژه PARBSPدر سال (۱۳۹۷)

• استخدام کارمندان پروژه در بخش های مختلف
• بازسازی قسمت های از دفاتر ساحوی پروژه در ولایت های مربوط

فعالیت های اساسی پروژه PARBSPدر سال (۱۳۹۸)

• در سال ۱۳۹۸ هجری شمسی کارهای ساختمانی NCB03 که شامل احیا و بازسازی ۹۵ کانال فرعی درجه دوم و سوم میباشد در حال تطبیق کارهای ساختمانی بوده که تا حال ۵۵ فیصد از مجموع قرارداد تکمیل گردیده است که تا ختم سال جاری به ۷۰ در صد خواهد رسید. این 95 کانال فرعی درجه دوم و سوم در ولایت های تخار و بدخشان موقعیت دارد.
• کارهای تدارکاتی NCB02, NCB04, NCB05 NCB06 و NCB07 در جریان قرار دارد که ازین جمله فقط NCB05 امضا گردیده است که کارهای عملی ۸۲ کانال فرعی درجه دوم و سوم در ولایات کندز و تخار عنقریت اغاز خواهد گردید و متباقی این قرارداد ها در سال اینده ۱۳۹۹ امضا گردد که جمعا دو کانال عمومی بطور امتحانی و ۲۱۲ کانال فرعی درجه دوم و سوم را دربر میگیرد.
• در سال جاری کارهای ایجاد انجمن های آبیاری در سه ولایت جریان دارد که در ولایت تخار ۵۳، در ولایت کندز ۳۲ و در ولایت بدخشان ۱۸ انجمن آبیاری ایجاد گردیده است که کارهای راجستر نمودن ۳۵ انجمن آبیاری نیز در وزارت زراعت تکمیل گردیده و متباقی ۶۸ انجمن آبیاری در سال روان راجستر خواهد گردید که جمعا ۱۰۳ انجمن آبیاری میشود.
• شش قطعه نمایشی در بدخشان، ۲ در ولایت کندز و ۲ در ولایت تخار احداث گردیده است که جمعا ۲۰۰ نفر دهاقین مرد و ۱۰۹ نفر دهاقین زن در ولایت بدخشان، ۱۶۵ نفر دهاقین مرد در ولایت کندز و ۲۶۲ نفر دهاقین مرد و ۱۰۰ نفر دهاقین زن در ولایت تخار در تریننگهای اماده ساختن نهال شانی، تهیه مزرعه برای کشت، آبیاری ، استفاده از کود کمیاوی و طریقه های مفید آبیاری مستفید شده و شرکت ورزیده اند که جمعا در ولایت های فوق ۶۲۷ نفر دهاقین مرد و ۲۰۹ نفر دهاقین زن در این تریننگها شرکت ورزیده اند.
• در سال جاری ۵ قرارداد کوچک اجتماعی جهت احیا و باز سازی کانال های درجه دوم در ولایت بدخشان در ولسوالی های بهارک، جرم و شهدا به امضا رسیده و کارهای ساختمانی آنها نیز شروع گردیده است که به طور خلاصه ۵۰٪ پیشرفت دارد که امید میرود در سال روان تکمیل گردد.
• ایجاد ۲۱ آبریزه در سه ولایت که در ولایت تخار ۹ آبریزه، در ولایت بدخشان ۷ آبریزه و در ولایت کندز ۵ آبریزه بوده و کارهای سروی، دیزان و امضا قرارداد آنها تکمیل گردیده است.  کار های ساختمانی پنج آبریزه در ولایت تخار نیز اغاز گردیده که فیصدی پیشرفت این آبریزه ها ۵۰٪ است و کار های ساختمانی چهار آبریزه در ولایت بدخشان تکمیل گردیده است که پیشرفت فزیکی آن ۳۰٪ است و نیز متباقی آبریزه ها در سال آینده کارهای خود را آغاز خواهد کرد.

فعالیت های پلان شده پروژه PARBSP  در سال (۱۳۹۹)

• ۲۰ فیصد کارهای متباقی NCB03 در سال ۱۳۹۹ تکمیل خواهد گردید.
• کارهای عملی  NCB02, NCB04, NCB05 در سال روان ۹۵٪ تکمیل خواهد گردید و نیز ۵۰٪ کارهای ساختمانی NCB06 در همین سال تکمیل میگردد.
• NCB07 چهل در صد تکمیل خواهد گردید.
• بر علاوه ۱۰۳ انجمن آبیاری در ولایت های کندز، تخار و بدخشان اینک ایجاد ۴ انجمن آبیاری در ولایت های کندز و بدخشان اضافه گردیده و کارهای ثبت و راجستر آن نیز تکمیل خواهد گردید.
• احداث ۹ قطعه نمایشی در سه ولایت بدخشان، کندز و تخار.
• ایجاد ۲۱ آبریزه در ولایت های تخار، بدخشان و کندز در حدود ۷۰ در صد تکمیل خواهد گردید.
• آموزش ۲۷۰۰ تن از دهاقین در بخش تنظیم آب در مزرعه در همین سال تکمیل میگردد.

فعالیت انجام شده پروژه در جریان شش ماه اول سال ۱۳۹۹

• کار های متباقی NCB-003 تکمیل گردیده است.
• NCB-002 NCB-007 NCB-006 تحت پروسه تدارکات قرار دارد.
• NCB-005 حدود ۱۵٪ پیشرفت نموده است.
• کار های ساختمانی NCB-004 به تازگی آغاز گردیده است.
• بر علاوه ۱۰۳ انجمن آبیاری در ولایت های کندز، تخار و بدخشان اینک ایجاد ۴ انجمن آبیاری در ولایت های کندز و بدخشان اضافه گردیده و کارهای ثبت و راجستر ۶۴ باب انجمن آبیاری تکمیل گردیده است.
• احداث ۹ قطعه نمایشی در سه ولایت بدخشان، کندز و تخار.
• احداث ۹ قطعه نمایشی مطابق پلان و یک قطعه نمایشی اضافی در ولایت های بدخشان، تخار و کندز ایجاد گردیده که در کل چهار قطعه نمایشی تکمیل گردیده و باقی مانده آن در جریان سال روان تکمیل خواهد گردید.
• ایجاد ۲۱ آبریزه در ولایت های تخار، بدخشان و کندز در حدود ۶۵ در صد تکمیل گردیده است.
• آموزش ۲۲۴ تن از دهقانان زن در ولایت های بدخشان و تخار و آموزش حدود ۱۴۹۸ تن از دهاقین مرد در ولایت های کندز، تخار و بدخشان انجام گردیده است.
• کار های باقی مانده ۵ قرار داد اجتماعی جهت احیا و بازسازی کانال های درجه دوم و سوم در ولایت بدخشان در سال روان تکمیل گردیده است.

دست‌آوردهای پروژه پنج آمو در سال ۱۳۹۹

• در سال جاری کارهای ساختمانی NCB03 که شامل احیا و بازسازی 76 کانال فرعی درجه دوم و سوم میباشد تکمیل گردیده است. این 76 کانال فرعی درجه دوم و سوم در ولایت های تخار و بدخشان موقعیت دارد.

• ایجاد و تکمیل کارهای ده باب قطعه نمایشی  و  ظرفیت سازی سه هزار تن از دهاقین در بخش تخنیک های زرع، تخنیک های  آبیاری و آماده ساختن زمین برای کشت.
• تکمیل ۱۴ باب آبریزه در ولایت های تخار و کندز.
• قرارداد های  NCB02, NCB04, NCB05 NCB06 در جریان سال 1399 عقد گردیده که از جمله قرارداد NCB 05 که شامل احیای و بازسازی کانال های درجه دوم و سوم بوده و مربوط کانال های عبدالله، گل تیپه، ناقی، کاغنی و آرپولی میباشد که در ولایت تخار و کندز تطبیق میگردد و در حدود ۲۳ فیصد پیشرفت نموده که کار باقیمانده آن در جریان میباشد.
• قرارداد NCB-04 که شامل احیا و بازسازی کانال های درجه دوم و سوم بوده که کانال های مومن آباد، کتفجر و یتیم تیپه را در برمیگیرد و در ولایت تخار موقعیت دارد.
• قرارداد NCB 02 که شامل احیای و بازسازی کانال های درجه دوم و سوم بوده و کانال های کوچه حصار، سیاب شاه روان ۱ و شاه روان ۲، شوراب و کانال فرهاد را در برمیگیرد که در ولایت های تخار و بدخشان در حال تطبیق میباشد.
• قرادراد NCB 06 که شامل احیای و بازسازی کانال های درجه دوم و سوم که مربوط کانال های آقتیپه،‌چهاردره، لاقی، قلعه زال بوده و در ولایت کندز در حال تطبیق میباشد.
• قرارداد NCB 07 که شامل کانال های عمومی آرپولی و کوچه حصار بوده و اکنون تحت پروسه تدارکات بوده که عنقریب عقد قرارداد صورت خواهد گرفت.

پلان کاری سال ۱۴۰۰

•  40%کار های باقیمانده NCB 05 در سال 1400 تکمیل خواهد گردید.
•  65% کار های باقیمانده NCB 04 در سال 1400 تکمیل خواهد گردید.
•  80% کارهای باقیمانده NCB 02 در سال 1400 تکمیل خواهد گردید.
•   65% کارهای باقیمانده NCB 06 در سال 1400 تکمیل خواهد گردید.
•  NCB 07 که اکنون تحت پروسه تدارکات میباشد و قرار است در سال 1400، 50% پیشرفت خواهد داشت.
• احداث 5 قطعه نمایشی در سه ولایت بدخشان، کندز و تخار.
• کارهای 3 ابریزه جدید  60%‌ پیشرفت خواهد کرد.
• ایجاد هشت باب آبریزه در ولایت بدخشان در سال روان عملی خواهد شد.

دفاتر ساحوی پروژه و معلومات ارتباطی آن

پروژه پنج آمو در پنج ولایت افغانستان (بدخشان، تخار، کندز، بغلان و بامیان) فعالیت می نماید که از این جمله در دو ولایت (بغلان و بامیان) کار های این پروژه تا هنوز آغاز نگردیده است. پروژه در ولایت های بدخشان، تخار و کندز دفترهای ساحوی دارند که اشخاص ارتباطی آن به شرح ذیل میباشند.

۱ـ دفتر ساحوی ولایت بدخشان

مسئول ساحوی: انجنیر محمد عسکر سیرت

شماره تماس: ۰۷۸۳۶۰۹۵۵۹

آدرس الکترونیکی: Mohammad.askarserat@gmail.com

۲ـ دفتر ساحوی ولایت تخار

مسئول ساحوی: محمد نبی محمدی

شماره تماس: ۰۷۳۰۷۷۷۰۴۲

آدرس الکترونیکی:  Nabimehdy@gmail.com

۳ـ دفتر ساحوی ولایت کندز

مسئول ساحوی: سراج الدین منیر

شماره تماس: ۰۷۸۷۷۰۲۴۰۴

آدرس الکترونیکی:  sm.archiwal@gmail.com