روایت محمد موسی از مزیت‌های کشت مدرن شالی
روایت محمد موسی از مزیت‌های کشت مدرن شالی:
پنج بار کم‌تر آبیاری کردم و ۵۳ درصد بیش‌تر حاصل گرفتم
محمد موسی، یک تن از دهقانان ولسوالی کلباد ولایت کندز است. او از سال‌ها بدین‌سو در مزرعه‌اش شالی را به شکل عنعنه‌ای و یک‌نواخت کشت می‌کرد. محمد موسی با آن روش کاشت، هر سال حاصل قناعت‌بخشی به دست نمی‌آورد.
اما امسال وزارت زراعت از طریق پروژه‌ی برنامه‌ی سرمایه‌گذاری انکشاف منابع آبی «LKISP» یک مزرعه‌ی نمایشی مدرن شالی برای او ساخت که حاصلات مزرعه‌ی محمد موسی، در مقایسه با شیوه عنعنه‌ای خیلی افزایش یافت. او در روش جدید، از لحاظ کیفیت نیز، شالی بهتری را به بازار عرضه کرد.
محمد موسی، مزرعه‌ی مدرن نمایشی شالی‌اش را در مقایسه با مزرعه‌ی سنتی‌اش، پنج بار کم‌تر آبیاری کرد. هم‌چنان او مجبور نشد مثل گذشته در مزرعه‌اش از کود کیمیایی و حیوانی زیاد استفاده کند.
محمد موسی درباره مزرعه‌ی نمایشی خود می‌گوید: «ما حدود ۱۵ تا ۲۰ سال می‌شود که در مزرعه‌ی‌مان شالی را به شیوه عنعنه‌ای کشت می‌کنیم. طریقه‌هایی که از اجداد و نیاکان برای ما به میراث مانده از آن استفاده می‌کردیم، اما امسال از سوی برنامه‌ی سرمایه‌گذاری انکشاف منابع آبی یک مزرعه‌ی نمایشی شالی به شیوه قطاری و مدرن برای ما ساخته شده که کشت شالی را به طریقه‌ی قطار برای ما عملاً آموزش داد.»
محمد موسی در ادامه افزود: «در قدم اول، تمام زمین را با استفاده از طریقه هموارکاری هم‌سطح‌سازی « Land Laser Leveling» هموار کردند که این کار سبب شد تا آب به تمام قسمت‌های مزرعه به گونه‌ی یک‌سان برسد و تنها در یک محل تجمّع نکند. هم‌چنان ما در بخش‌های خیشاوه کردن، تخم پاشیدن و آب دادن مهارت‌های لازمی را یاد گرفتیم، که در سال‌های آینده در مزرعه‌های خودمان تطبیق می‌کنیم. زمانی‌که شالی را به شیوه‌ی عنعنه‌ای کشت می‌کنیم، بوته‌های هرزه در بین مزرعه سبز می‌کنند، اما با تطبیق شیوه‌ی قطاری، نه تنها این‌که بوته‌های هرزه از بین می‌رود، بل ساقه‌ی نبات نیز قوی می‌شود و حاصل خوب می‌دهد.»
قابل یادآوری است که در طول کاشت، نگهداشت و برداشت مزرعه‌ی نمایشی محمد موسی، حدود ۱۷۰ تن از دهقانان قریه‌ی آنان، از سوی تیم تخنیکی این پروژه، آموزش‌های لازم را در بخش‌های مختلف فرا گرفته‌اند. این آموزش‌ها راجع به طریقه‌های عصری آبیاری، خیشاوه کردن، تخم پاشیدن، هموار کردن زمین و ... بوده است.
محمد موسی سال گذشته از دو جریب زمین مزرعه‌اش، حدود دو هزار و ۱۲۸ کیلو گرام شالی به دست آورده بود، اما امسال با تطبیق روش جدید کاشت در مزرعه‌ی نمایشی‌اش، از دو جریب زمین خود حدود سه هزار و ۲۷۶ کیلو گرام شالی حاصل گرفته است. مقدار حاصلات کشت مدرن در مقایسه با کشت قدیمی، ۱.۱۴۸ تن و بیش از ۵۳ درصد افزون‌تر است.
باید گفت که پروژه‌ی سرمایه‌گذاری انکشاف منابع آبی را بانک انکشاف آسیایی (ADB) تمویل می‌کند.