امسال بیش از ۸۵۵ هزار تن «طلای سفید» تولید شده است
به اساس آماری که ریاست احصاییهی وزارت زراعت در سال ۱۳۹۹ ارایه کرده است، روشن شده است که امسال از ۵۳ هزار و ۶۷۴ هکتار کشتزار کچالو، ۸۵۵ هزار و ۳۹۵ متریک تن کچالو در سراسر کشور به دست آمده است.
افغانستان دارای اقلیم بسیار مناسب جهت رشد و پرورش کچالو است که از ساحات هموار و تاساحات مرتفع از سطح بحر کشت میگردد. کچالو برای نشوونموی خود به درجه حرارت مناسب، رطوبت نسبی و خاک حاصلخیز ضرورت دارد.
بامیان
مسوولان ریاست زراعت بامیان گویند امسال ۳۷۰ هزارو ۵۰۰ تن کچالو در بامیان تولید شده است که نسبت به سال پار، نشاندهندهی افزایش است.
محمد اشرف آمر امور زراعتی بامیان میگوید که امسال ساحه تحت کشت کچالو ۲۲ هزار و ۹۰۰ هکتار زمین است که از این مقدار ۳۷۰ هزار و ۵۰۰ متریک تن در سطح بامیان تولید گردیده است.
بامیان مشهور به گدام کچالو و مرکز تولید و تهیهی گونهی اصلاحشده کچالو در سطح کشور است که سالانه ۵۰ درصد کچالوی مورد نیاز کشور را تامین فراهم میکند.
محمد اشرف آمر امور زراعتی بامیان میگوید با آن که بامیان آب و هوای مناسبی برای پرورش کچالو دارد و سالانه نصف کچالوی کشور را تولید میکند، اما کچالوی وارداتی از پاکستان و ایران نیز در بازارهای کشور فروش میشود.
به قول آقای اشرف، اکنون روی ۳۶ نژاد جدید کچالو در فارم تحقیقاتی «ملاغلام» کار میشود و ۱۴ نوع نژاد کچالو در این ولایت کشت میگردد. نژادهای مروج کچالو در بین زمینداران بامیانی سبز گل، سفید گل، صمدی و اگریا است. کچالو در اکثر مناطق بامیان کشت و تولید میشود، اما مناطق مربوط به مرکز و ولسوالیهای یکاولنگ و شیبر، مراکز عمدهی تولید کچالو در بامیان به شمار میروند.
کچالو در سطح ولایت بامیان کشت و تولید میگردد. بامیان عمدهترین تولیدکننده کچالو در کشوراست.
خدایداد، یک تن از زمینداران دره فولادی بامیان میگوید که سالانه از زمینهای زراعتیشان تا ۷۰ هزار کیلوگرام کچالو به دست میآورند. وی افزود «زمیندارانی که ذخیرهخانه کچالو دارند، کچالو را تا آخر زمستان میتوانند ذخیره و نگهداری کنند و در فصل بهار با قیمت مناسب بفروشند، اما کسانیکه ذخیره ندارند، به خاطر سردی هوا و فرسوده شدن محصول، آن را با قیمت پایین ۸۰ الی ۱۰۰ افغانی در هر هفت کیلو (یک سیر) به فروش میرسانند.
علی حسین یک تن از دهقانان بامیانی میگوید در فصل بهار هر هفت کیلو تخم کچالو را ۲۰۰ افغانی خریده، اما اکنون محصولش را هر سیر، در بدل ۹۵ افغانی میفروشد. نبود بازار در فصل برداشت یکی از مشکلات عمده دهقانان بامیانی گفته میشود.
بامیان بزرگترین تولید کننده کچالو در سطح کشور به حساب میآید و از همین رو در چند سال اخیر جشنواره فرهنگی و زراعتی گل کچالو مشهور به طلای سفید، از سوی وزارت زراعت در بامیان برگزار میگردد. این جشنواره به منظور معرفی محصولات زراعتی، به ویژه کچالو و جلبوجذب سرمایهگذاریها برای رشد زراعت و حمایت از دهقانان در این بخش راهاندازی میشود.
پروان
مسوولان در ریاست زراعت ولایت پروان از افزایش تولید کچالو در این ولایت خبر میدهند و میگویند که امسال نسبت به سالهای قبل، حاصلات کچالو بیشتر شده است.
عبدالولی خیرزاد، رییس زراعت ولایت پروان میگویند که امسال ۱۰ درصد نسبت به سال قبل در تولید کچالو در پروان، افزایش رونما شده است.
آقای خیرزاد افزود که از۸۸۰ هکتار زمین در ولایت پروان در حدود ۱۸۴۸۰ متریک تن کچالو تولید گردیده است. او دلیل افزایش ساحه کشت و تولید کچالو در پروان را علاقهمندی زمینداران به این کشت و آبوهوای مناسب این ولایت برای رشد کچالو گفته است.
ولسوالیهای بگرام، سیدخیل، سیاهگرد، سرخ پارسا، مرکز و شیخعلی تولیدکننده اصلی کچالو در پروان به حساب میآیند.
نژادها یا ورایتیها مشهور کچالو در این ولایت عبارت از «دره پنجشیر»، تکانه، و ایرانی میباشد که در کمیت و کیفیت، تولید عالیاند.
کچالو از جمله سبزیجات عمده ولایت پروان به شمار میرود و از لحاظ تولید پس از بادنجان رومی و پیاز مقام سوم را دارد.
این محصول در ولایت پروان مارکیت مناسب در هنگام رفع حاصل دارد و زمینداران عاید مناسب به دست میآورند، چون وقتی که کچالو در این ولایت برداشت میشود، تقاضا برای کچالو در مارکیت بلند است.
عبدالرحیم یک تن از زمینداران ولایت پروان است. او میگوید «خدا را شکر است که حاصلات ما زیاد است، بازار خوب داریم در کنار سایر سبزیجات، کچالو کشت میکنیم. از وزارت زراعت میخواهیم که سردخانههای بیشتر برای ما ایجاد کند.»
عبدالحی یک تن از دهقانان ولسوالی سیدخیل ولایت پروان است. او میگوید که ۱۰ جریب زمین دارد ولایت پروان آب و هوای خوب دارد کجالو خوب نتیجه میدهد تولیدات ما زیاد است. هر سیر کچالو را در بازارهای داخلی ۱۲۰ افغانی میفروشد.
ننگرهار
۱۰ درصد در حاصلات کچالوی ننگرهار افزایش آمده است.
ریاست زراعت ولایت ننگرهار از افزایش حاصلات کچالو در این ولایت خبر داده میگوید که امسال نسبت به سال پار ۱۰ درصد تولیدات کچالو افزایش یافته است.
مسوولان در ریاست زراعت ننگرهار میگویند که امسال از دو هزار و۴۱۶ هکتار زمین به میزان ۲۵ هزارو ۳۶۸ متریک تن کچالو تولید گردیده است.
ننگرهار چون آب و هوای مناسب برای کشت و پرورش تمام محصولات زراعتی دارد و کچالو در کنار سایر محصولات کشت و تولید میگردد و نتیجه خوب نیز داده است. در اکثریت ولسوالیهای ننگرهار کچالو کشت میشود.
خان محمد یک تن از زمین داران ولسوالی سرخرود ولایت ننگرهار است. او میگوید ۱۱ جریب زمین دارد و کچالو در فصل آن کشت میکند بازار خوب نیز دارد هر سیر کچالو را در بازارهای داخلی به ۱۵۰ افغانی به فروش میرساند.
ننگیالی یک تن از زمینداران ولسوالی کامهی ولایت ننگرهار است او میگوید که امسال تولیدات خوب است بازار نیز دارد. در وزارت زراعت خواستار ایجاد سردخانههای بیشتر پیاز و کچالو در این ولایت شد.
درباره کچالو
کچالو به نام علمی سولانیوم توبروسوم (tuber sum selenium) یک گیاه یکساله است. کچالو دارای ارتفاع کم برگها به صورت متناوب و متقابل به روی محور ساقه قرار دارد و در انتهای برگها برگچههایش خرد وجود دارد که به نام stipule یاد میشود. برگها وقتی که از خاک میبرآیند سادهاند، بعداً شکل برگهای مرکب یا (compound leaf) را به خود میگیرند که از یک دنباله به وجود آمده و ساقهای که از زمین به طرف بالا رشد میکند، ساقه اصلی آن است که به نام main stum یاد میشود و یک تعداد ساقههایی که در زمین موقعیت دارد به نام «stolon» یاد میشود و دارای گلهای سفید و بنفش است. میوه آن کوچک، کروی سرخ و سمی است، ولی دارای ساقههای خوراکی زیرزمینی است که حاوی اندوخته نشایسته فراون است. گلهایش پنج قسمتی پنج گلبرگ به هم چسبیده و پنج کاسبرگ به هم چسبیده است.
بتهی کچالو ابتدا نموی مستقیم دارد و بعداً شاخچهها از آن رشد میکند و شکل افتاده را میگیرد. بتهی کچالو از نگاه نمو، محدود است. یعنی وقتی گل کچالو تشکیل میشود، بته کچالو از نموباز میماند. پندکهایی که در قسمت فوقانی کچالو قرار دارند، نسبت به پندکهای دیگر، زودتر به رشد آغاز میکنند که علت آن غلبه پندک نهای Apical dominance است. ساقهای که از زمین به طرف بالا رشد میکند، به نام ساقه اصلی Main stem یادشده و تعداد ساقههای سلندرشکل که در زیر زمین قرار دارد، به نام «Stolen» یاد میگردد و به هر اندازه که تعداد Stolen زیاد باشد، به همان میزان حاصل کچالو زیاد است و از انجامهای Stolen تیوبر به وجود آمده که دارای شکل گرد، بیضهای و دارای چشمکهای زیاد است. ساقه کچالو به صورت عموم سبز است، اما باداشتن انتوسیانین Antho cyanin)) رنگ ارغوانی مایل به سرخ به خود میگیرد. گردهافشانی آن به صورت خودبهخودی اما بسیار کم به صورت غیرخودی، از یک بته به بته دیگر ذریعه باد و حشرات صورت میگیرد. گل کچالو بنا به تولید نکردن Nectar چندان مورد علاقهی حشرات قرار نمیگیرد. این گیاه دارای رقمهای مختلف است که اینها را به زودرس، دیررس و میانهرس تقسیم کرده است. در استفاده، این گیاه به کچالوی خوراکی، علوفهای و صنعتی «جهت استفاده الکل، نشایسته، قند» تقسیم میشود. برآمدهگیهای روی کچالو با جوانهها پوشیده است که به آن چشمکهای کچالو میگویند. روش تکثر کچالو کاشتن تکه از آن که دارای حد اقل یک چشمک باشد صورت میگیرد. بته کچالو به شکل «Fibrous» است و از قسمت انتهای کچالو بوجود آمده که تمام آنها سطحی و فرعی است. تعداد ریشه زیاد و کوتاه است که برای گرفتن مواد غذایی مؤثر است. نقش غده کچالو، ذخیره غذای گیاه و خاستگاه نسل بعدی کچالو است. طی تحقیقاتی که صورت گرفته سالانه ۳۰۰ میلیون تن کچالو در سراسر جهان کشت میشود که روسیه و آلمان بزرگترین تولیدکنندهگان کچالو هستند.
کچالوی پوست قهوهای کچالوی پست قهوهای، درون سفید دارد شکل آن کشیده است. سطح آن زبر و ناهموار است. بهترین کچالو برای سرخ کردن و پختن، کچالو پوست قهوهای است.
کچالوی پوست زرد این کچالو پوست زرد دارد و طعم آن خوب و برای پختن مناسب است.
کچالوی شرین دارای مغز سفید نارنجیرنگ است و ارزش غذایی بالا دارد.
کچالوی انگشتی این نوع کچالو باریک است.
کچالوی سرخ پوست سرخ و درون سفید دارد. برای آب پز کردن، بخار پز و تنوری کردن مناسب است ولی دارای مزهی یخ بوده و چندان مزه خوب ندارد. این کچالو از جمله کچالوهای زودرس بوده و در بامیان در ماه اسد، حاصلات آن برداشته میشود. این نوع کچالو برای بازاریابی خوب شرایط اقتصادی خوب را دارا است و بقیهی کچالوها، عبارت از دیررس و میانهرس اند و در ماه میزان و اوایل عقرب برداشت میشوند.