گیاهان طبی؛ نفس تازه برای اقتصاد کشور
هتفه‌نامه دهقان / نعیم رضایی
بر بنیاد آمارهای ریاست احصاییه و معلومات وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، افغانستان در سال ۱۳۹۹ خورشیدی در مجموع به ارزش ۱۴۵ میلیون ۳۰۲ هزار و ۱۷۹دالر امریکایی گیاهان طبی صادر کرده است. هنگ به ارزش ۹۹میلیون و ۹۶۳هزار دالر در صدر فهرست صادرات گیاهان طبی قرار دارد. براساس همین آمارها، صادرات کل کشور در سال ۱۳۹۹به ارزش ۷۳۳ میلیون و ۶۴۷ هزار و ۳۴۳میلیون افغانی بوده است که بخش بزرگی از آن را صادرات گیاهان طبی تشکیل می‌دهد.
محمد رفیع قاضی‌زاده رییس منابع طبیعی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری در این باره می‌گوید: «بیشتر از بیست نوع گیاهان طبی در کشور، به‌گونه‌ی وحشی می‌روید که مهم‌ترین آن شیرین‌بویه، هنگ و زیره است و افغانستان اقلیم سازگار با این گیاهان دارد. گیاهان طبی در حدود تقریباً یک چهارم کل صادرات کشور را تشکیل می‌دهد.»
وی می‌گوید از سال ۱۳۹۸ به این طرف ریاست منابع طبیعی وزارت زراعت، بیشتر از هفت‌هزار هکتار ساحه گیاهان طبی را شناسایی و از طریق کشت قلمه و تخم‌پاشی، احیاء مجدد کرده است و در حدود هفت‌هزار هکتار را شناسایی و قرنطین کرده است. او می‌گوید: «امسال پلان داریم که به مقدار چهارهزار و هشت‌صد الی پنج‌هزار هکتار را احیا مجدد کنیم که در مجموع از ۹۸تا آخر امسال، به مقدار بیشتر ۱۲هزار و ۵۰۰هکتار را احیاء می‌کنیم.»
وزارت زراعت، آبیاری و مالداری نه تنها در بخش احیای ساحات مربوط به گیاهان طبی فعالیت کرده است، در سال گذشته برای کشت گیاهان طبی در حدود بیشتر هفت‌هزار و ۵۰۰ بسته کاری را برای علاقه‌مندان کشت این گیاهان توزیع کرده است. هم‌چنان در حدود هفت‌هزار و پنج‌صد بسته کاری را برای جمع‌آوری محصول با کیفیت گیاهان طبی نیز توزیع نموده است.
ریاست منابع طبیعی وزرات زراعت، به منظور افزایش علاقه‌مندی دهقانان به این محصول سال گذشته ۷۲ انجمن گیاهان طبی ایجاد کرده است.
رفیع قاضی‌زاده می‌افزاید: «این انجمن‌ها نه تنها در بخش احیاء با ما کار می‌کنند، ما در صدد هستیم تا این انجمن‌ها در اتحادیه‌های کلانتری در سطح ولسوالی و ولایت تبدیل شوند و در بخش تولید، پروسس و هم‌چنان در بخش ارزش افزایی در سکتورهای خصوصی همکار خوب باشد و بتوانند محصول با کیفیت را با قیمت مناسب به فروش برساند و نقش دهقان هم برازندتر شود تا از محصولات طبی‌شان درآمد خوبی را کسب کند. امسال هم برنامه داریم تا ۲۵ انجمن دیگر را نیز تشکیل بدهیم در مجموع تا سال آخر ۱۴۰۰ بیش از ۹۷ انجمن در بخش نباتات طبی کار می‌کنند.»
وی می‌گوید اگر دهقان یک هکتار زمین را هنگ بکارد، می‌تواند از عواید ناخالص اعظمی آن تا ۳۶ هزار دالر بلند برود و دهقان می‌تواند عاید خوبی به‌دست آورد.
وزارت زراعت، آبیاری و مالداری امسال با پروژه، احیای نباتات طبی بخش تنظیم آب‌ریزه‌ها را نیز اضافه کرده و قرار است در سال جاری بیشتر از هشت‌هزار و ۴۰۰ مترمکعب چکدم، ۷۱ ذخیره به‌خاطر حوض‌های جذبی آب ساخته می‌شود، در کنار آن فرصت‌های شغلی نیز بلند می‌برد و در حدود سه‌هزار نفر از آن مستفید می‌گردند.
