هم‌زمانی افزایش مصرف لیمو با افزایش حاصلات

وزارت زراعت آبیاری و مالداری در چند سال اخیر باغ‌های جدید لیمو را در ولایت‌های گرم سیر ننگرهار، لغمان و کنر احداث کرده است. ولایت‌های نام برد در پرورش و تولید لیمو دست بلند دارند. یکی از دلیل افزایش تولیدات لیمو آب و هوای مناسب و باغات جدید گفته شده است.
لیمو یک میوه خوشمزه و سرشار از ویتامین سی است. یکی از خواص لیمو آسان کردن هضم غذا می‌باشد.
حال ولایت‌های که تولید کننده گان اصلی لیمو در کشور است برای تان به معرفی می‌گیرم.
ننگرهار
امسال پنج هزار و ۹۰۰ تن لیمو در ننگرهار تولید شده است
ریاست زراعت ولایت ننگرهار می‌گوید که در این اواخر باغ‌های لیمو و حاصلات آن در این ولایت رو به افزایش است.
انعام‌الله صافی، رییس زراعت و مالداری ولایت ننگرهار می‌گوید که آب و هوای این ولایت برای پرورش درختان لیمو مناسب است و هر سال باغ‌های لیمو در این ولایت روبه افزایش است.
آقای صافی در این باره می‌گوید «حاصلات امسال به پنج هزار و ۹۰۰ تن می‌رسد در حالی که سال گذشته پنج هزار و ۱۰۰ تن بود.»
به قول آقای صافی در کل در ولایت ننگرهار دو هزار و ۵۰۰ جریب باغ‌های لیمو وجود دارد که در مجموع پنج هزار و ۹۰۰ تن لیمو تولید گردیده است. که از جمله ‌دو هزار و ۲۰۰ جریب آن لیمو کلان به میزان پنج هزار تن تولید شده است و از ۳۰۰ جریب لیمو چینایی (خرد) به اندازه ۹۰۰ تن لیمو تولید شده است.
به گفته‌ی آقای صافی درحال حاضر باغ‌های جدید در ولسوالی‌های کوزکنر، کامه، دره نور، گوشته، لعل‌پور، مهمندره، بتی‌کوت، چپرهار، رودات، بهسود، سرخرود، خوگیانی، کوت، این ولایت ساخته شده است و در حاصلات سال روان افزایش چشم‌گیر نیز آمده است.
بهادر خان، یک تن از باغداران ولسوالی چپرهار ولایت ننگرهار است. او می‌گوید مشکلات زیاد در قسمت امراض و آفات داریم که دهقانان به آن آشنایی ندارند از وزارت زراعت می‌خواهیم در قسمت شناسایی امراض و ادویه‌جات ما را همکاری کنند.
حکمت شاه، یک تن از باغداران ولسوالی غنی خیل ولایت ننگرهار است. او می‌گوید که لیمو در این ولایت خوب حاصل می‌دهد و برای دهقانان درآمد و بازار خوب نیز دارد.
امسال ۲۱۵ تن لیمو لغمان تولید کرده است.
ریاست زراعت لغمان از افزایش حاصلات لیمو در این ولایت خبر داده می‌گوید که امسال نسبت به سال قبل افزایش چشم‌گیر در قسمت تولید لیمو صورت گرفته دلیل افزایش آن را ساخت باغ‌های جدید لیمو از طرف وزارت زراعت در این ولایت گفته شده است.
محمد جمیل خوشحال، رییس زراعت ولایت لغمان می‌گوید که امسال ۵۴ جریب باغ‌های جدید لیمو احداث شده است. در مجموع در ولایت لغمان ۴۳ هکتار باغ‌های لیمو وجود دارد که از این مقدار امسال به میزان ۲۱۵ تن لیمو تولید شده است.
ولسوالی‌های قرغه‌ای، علینگار و علیشنگ تولیدکننده‌گان اصلی لیمو در این ولایت به شمار می‌رود.
ولایت لغمان از جمله ولایت‌های مشرقی است که بستر مناسب برای تولید خانواده ستروس می‌باشد. به خصوص لیمو، در این ولایت‌ها خوب رشد می‌کند.
مصطفا یک تن از باغداران ولسوالی قرغه‌ای لغمان است. او می‌گوید که لیمو یک میوه خوشمزه است بسیار مردم خوش دارند برعلاوه که در آشپزی برای کمک به درمان بیماری‌ها نیز استفاده می‌شود. لیمو تولید و بازار خوب دارد و هر سیر (هر هفت کیلو) لیمو را در بازار‌های داخلی در بدل ۴۰۰ افغانی فروخته می‌شود.
مقدم یک تن از باغ داران ولسوالی علیشنگ ولایت لغمان است. او می‌گوید خدا را شکر است که هر سال تولید لیمو بیش‌تر می‌شود. خریداری داخلی زیاد دارد، به خصوص در شرایطی کرونایی مردم زیاد لیمو مصرف می‌کنند خواست ما از وزارت زراعت این است که باغ‌های جدید احداث کند چون زمینه پرورش لیمو در این ولایت بیش‌تر است. خوب نتیجه داده است.
 سبزیجات و محصولات دیگر نباتی این ولایت علاوه بر نیاز مردم لغمان ضرورت‌های ولایت مشرقی و کابل نیز مرفوع می‌سازد، در این ولایت علاوه بر برنج، لوبیا و ترکاری‌های مختلف و میوه‌ها، چون نارنج، مالته، لیمو، کینو، سیب، زردآلو، چهارمغز و... پیدا می‌شود. جنگل‌های جلغوزه نیز در مناطق کوهی این ولایت وجود دارد و علاوه بر آن جنگل‌های ولایت لغمان از درختان ارچه، صبر، بلوط، چنار و درخت‌های دیگر تشکیل شده است .
ولایت‌های شرقی کشور ننگرهار، لغمان و کنر با داشتن آب و هوایی مناسب برای باغداری لیمو، مالته و نارنج مناسب است که حاصلات لیمو این ولایات را به ولایت‌های دیگر نیز فرستاده می‌شود.
امسال ۶۰۹ تن لیمو در کنر تولید شده است.
ریاست زراعت ولایت کنر از افزایش ۱۰ درصدی حاصلات لیمو خبر داده می‌گوید که امسال نسبت به سال قبل تولیدات لیمو در این ولایت افزایش یافته است.
نجیب‌الله عادل آمر امور زراعتی ولایت کنر می‌گوید امسال ۲۲۷ جریب باغ‌های جدید لیمو در این ولایت ساخته شده است که از مقدار به میزان ۶۰۹ تن لیمو به دست آمده است.
به قول عادل سال گذشته ۵۵۳ تن لیمو تولید شده او می‌گوید که دلیل افزایش حاصلات لیمو خدمات خوب کارمندان ترویج زراعتی برای باغداران و هم‌چنان احداث باغ‌های جدید می‌باشد.
در کل در چند سال اخیر در ولایت کنر در حدود ۷۰۰ جریب باغ‌های لیمو ساخته شده است. که بیش‌تر این باغ‌ها به حاصل آمده است و قسمتی از باغ‌های لیمو تا حال حاصل نداده است. درختان لیمو سه سال بعد حاصل می‌دهد.
موسی یک تن از باغداران ولایت کنر است. او می‌گوید که خدا را شکر که به کمک و همکاری وزارت زراعت ما توانستم باغ‌های زیاد لیمو بسازیم. لیمو در وقت رفع حاصل هر کیلوی آن را به ۴۰۰ افغانی در بازار‌های داخلی می‌فروشیم.
در باره لیمو
آب لیمو تازه علاوه بر خوشمزه بودن دارای خواص شگفت‌انگیزی از جمله بهبود سوخت‌وساز بدن، بهبود عملکرد کیسه‌ی صفرا، کمک به هضم، درمان آکنه، کاهش ناراحتی‌های دستگاه گوارش نیز برای بدن دارد.
لیمو، میوه درختی است که بلندی آن به چهار متر رسیده و کشت آن فقط در مناطق گرم‌سیر و آب و هوا مدیترانه‌ای امکان دارد. شاخه‌های بلند و برگ‌های پهن و سبز مات و بیضوی از مشخصات ظاهری این گیاه است. دم برگ‌ها واضح و اندکی بال دارند. گل‌هایش از درون سفید و از بیرون ارغوانی و بسیار معطر است. لیمو تنها درختی است که تقریباً همیشه میوه و گل و برگ دارد تازه گی دایمی دارد میوه‌اش بیضه‌ای شکلی است که در اواخر پاییز و اوایل زمستان آب‌دارتر می‌باشد.
لیموها را بیشتر به علت آب آن‌ها پرورش می‌دهند، اگرچه بخصوص در آشپزی از پوست و گوشت لیمو استفاده می‌شود. لیموها حاوی مقدار زیادی اسیدسیتریک هستند که موجب طعم ترش آن‌ها می‌گردد.
درختان لیمو به طور کل و البته زمانی که بالغ هستند دوره‌های کوتاه مدت خشکی را به خوبی تحمل می‌کنند اما برای تولید میوه مناسب و بخصوص برای درختان جوانی که تازه کشت شده اند برنامه منظم آبیاری را در نظر گرفت. برای درختان جوان تازه کشت شده بهتر است که در طی ماه اول کاشت هر ۳-۲ روز یکبار نسبت به آبیاری درخت اقدام کرد اما بعد از گذشت یک ماه، فاصله آبیاری را افزایش داد و به هر هفته یکبار و یا هر ۱۰ روز یکبار رساند. درختان بالغ نیز به همین صورت هستند. هر ۱۰ روز یک‌بار نیاز به آبیاری درختان بالغ است تا دچار ریزش غنچه و میوه‌های کوچک و یا ریز شدن محصول تولیدی و کم آب شدن آن نشود. هنگام هر نوبت آبیاری بهتر است که خاک اطراف تنه گیاه تا شعاع حداقل ۳۰ سانتی‌متر و عمق ۹۰ سانتی‌متر به خوبی مرطوب شود. اینکه چه میزان آب لازم است تا در این عمق نفوذ کند و آنرا مرطوب کند بستگی به بافت خاک دارد یعنی بافت خاک هر مقدار سبک تر باشد به دلیل سرعت بیشتر نفوذ آب در خاک به حجم آب کمتری نیاز داریم تا به عمق ۹۰ سانتی‌متر برسد و در مورد خاک سنگین نیز به حجم آب بیشتری نیاز است. معمولا در خاک با بافت متوسط اگر سطح رویین خاک را در نظر بگیریم و روی این سطح را با آب به ضخامت ۸-۷ سانتی‌متر بپوشانیم، این حجم از آب برای نفوذ در عمق ۹۰ سانتی‌متر و مرطوب کردن این عمق از خاک کافی است. همانطور که درختان لیمو بهتر است خشکی نکشند، آبیاری بیش از اندازه و مرطوب بودن خاک می‌تواند یکی از دلایل عدم گل‌دهی این درختان باشد. به همین دلیل برخی از پرورش‌دهنده‌گان ترجیح می‌دهند زمانی که سطح خاک تا عمق ۱۰-۷ سانتی خشک شد، سپس اقدام به آبیاری درختان لیمو کنند.
این درختان به طور کل در مناطقی که تابستان‌های نسبتاً خنکی دارند بهتر رشد می‌کند و با تابستان‌های بسیار گرم سازگاری ندارد مگر این‌که از آبیاری مناسب و هم‌چنین محافظت از نور در طی بعد از ظهر برخوردار باشد. و فاصله کاشت درختان لیمو حدود ۷-۶ متر از یکدیگر می‌باشد.
از آفات درختان لیمو می‌توان به شته، شپشک نام برد. از بین بیماری‌ها نیز بیماری‌های قارچی لکه سیاه، آنتراکنوز، لکه روغنی، پوسیده‌گی قهوه‌ای، بیماری قارچی ریزش میوه‌های نارس هم‌چنین شانکر باکتریایی به شمار می‌رود.