آغاز بارنده‌گی‌ها: مسوولیت‌های ما چیست؟
هفته‌نامه‌ی دهقان/گپ دهقان
چند روز اخیر، با بارش برف در شماری از ولایت‌ها، از جمله کابل همراه بود. هم‌چنان در شماری از ولایت‌ها، باران بارید. زراعت و مالداری افغانستان، وابسته به برف و باران است. اگر برف و باران کافی نبارد، هر سال زمینه‌های اندکی برای تولید وجود می‌داشته باشد. برف‌وباران، به دلیل تغییرات اقلیمی، در سال ۱۳۹۶، بسیار اندک بود و افغانستان متحمل خشک‌سالی‌ای شد که میلیاردها دالر دارایی‌اش را هدف قرار می‌داد. امیدهای همه‌ی افغان‌ها این است که فصل پرباری در انتظار دهقانان باشد. بر بنیاد همه‌ی پژوهش‌ها و رهیافت‌ها، بهترین روش برای کاهش خطرات خشک‌سالی، تلاش همه‌گانی است. باید همه‌گان برای جذب برف به زمین و ذخیره‌ها و کاسه‌های آبی زیرزمینی تلاش کنیم. هم‌چنان دهقانان للمی‌کار باید در صورت باریدن اولین برف در مناطق‌شان یخدان‌ها و ذخیره‌های آبی‌شان را پر کنند. سال گذشته حاصلات زراعتی فراوان بود و این فرصتی بود که دهقانان بتوانند درآمدهای افزودی‌شان را روی زیربناسازی برای مقابله با چالش‌های کم‌آبی نظیر ساخت ذخیره‌های آب و سیستم‌های چرخی آب سرمایه‌گذاری کنند.
اتکای دایمی دهقانان و زراعت و مالداری افغانستان به آب برف‌وباران و استفاده نکردن از سیستم گردشی و چرخشی آب، می‌تواند در آینده بسیار ناگوار و با برآیند بد برای مردم و به ویژه دهقانان و مالداران باشد. برای همین، بهتر است که هر شهروند، در هر سطحی، روی بهبود زمینه‌های مقابله با تغییرات اقلیمی، از ذخیره‌سازی برف تا نگهداری درختان، کار کند.
اکنون که برف و باران در اکثر ولایت‌ها در حال باریدن است، لازم است تا مسوولیت ملی و حیاتی خودمان را با کمک برای ذخیره‌کردن برف به کاسه‌های زمین ادا کنیم و فرصت‌های پایداری زنده‌گی در زمین را برای نسل‌های آینده فراهم بسازیم.
از همین حالا باید در مناطقی که نیاز کم‌تر به آب دارد، نهال‌شانی توسط هر شهروند آغاز شود و همیشه تلاش همه‌ی ما شهروندان این باشد که در کنار ذخیره‌ی آب در زیر زمین، منابع آکسیجن را، که درختان‌اند، با آبیاری و نگهداری، نوازش بدهند.
اتکای همیشه‌گی به طبیعت و رفتار بی‌غم‌باشانه‌ی هر کسی، نشانه‌هایی از تنبلی، بی‌مسوولیتی و باردوشی وی است. پس ما شهروندان پس نباید تنبل، بی‌مسوولیت و باردوش دیگران باشیم. حقیقت امر این است که اگر هر فرد، زمینه‌ی ذخیره‌سازی یک لیتر آب را با هدایت برف به بطن زمین در کابل داشته باشد، می‌توان گفت که حداقل سالانه بیش‌تر از چهار میلیون لیتر آب بیش‌تر در کاسه‌های زیرزمینی کابل ذخیره می‌شود. مثلاً اگر هر فرد بتواند یک درخت را با آبیاری و نگهداری بهتر نوازش بدهد و به ثمر برساند، در آینده کابل با وجود موج هوای بد، به کمبود آکسیجن و آلوده‌گی بیش‌تر دچار نخواهد شد. این روش کار، باید هم در کابل و هم در تمامی ولایت‌های افغانستان تطبیق شود، زیرا کل افغانستان از تغییرات اقلیمی، از شمار مناطق آسیب‌پذیر جهان است.